Khi nào nên sử dụng viên đặt âm đạo? Dấu hiệu, cách dùng và lưu ý

Viêm nhiễm phụ khoa là nỗi ám ảnh của không ít chị em, gây ngứa ngáy, khó chịu, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nếu không được điều trị đúng cách. Trong đó, viên đặt âm đạo được bác sĩ khuyên dùng như một giải pháp đặc trị hiệu quả. Vậy khi nào cần dùng viên đặt âm đạo, sử dụng ra sao để an toàn, tránh tái phát? Cùng CPC1 Hà Nội chia sẻ thông tin hữu ích trong bài viết này, giúp chị em yên tâm hơn trong quá trình điều trị.

Theo thống kê của Bộ Y Tế, có tới 75% phụ nữ từng bị viêm âm đạo ít nhất một lần trong đời, trong đó khoảng 50% dễ tái phát trong vòng 6 tháng nếu không dùng thuốc đúng cách.

Viên đặt âm đạo là gì? Có tác dụng ra sao?

Viên đặt âm đạo là một dạng thuốc điều trị tại chỗ dành cho vùng kín của nữ giới, thường có hình dạng viên nén, viên trứng hoặc viên nang mềm. Khi được đưa vào âm đạo, thuốc sẽ tan dần theo nhiệt độ cơ thể, giải phóng hoạt chất trực tiếp tại nơi cần điều trị. 

Đây là phương pháp được dùng phổ biến cho nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo, viêm âm đạo do vi khuẩn, bệnh nấm âm đạo. Kèm theo đó là các triệu chứng khí hư bất thường, đau rát vùng kín và ngứa vùng kín kéo dài.

Tác dụng chính của viên đặt âm đạo là:

• Tiêu diệt vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây viêm nhiễm âm đạo, giúp giảm nhanh triệu chứng như đau rát vùng kín, khí hư có mùi và ngứa ngáy khó chịu.

• Khôi phục môi trường vi sinh âm đạo, cân bằng pH, hỗ trợ tái tạo niêm mạc và phòng ngừa tái phát.

• Một số viên đặt còn chứa lợi khuẩn hoặc chất dưỡng ẩm giúp tăng sức đề kháng tại chỗ, đặc biệt hiệu quả với người dễ viêm hoặc đang trong giai đoạn phục hồi sau điều trị.

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có thể sử dụng tùy tiện. Việc đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ là cực kỳ quan trọng, nhất là với các đối tượng đang mang thai hoặc cho con bú, có vết thương hở hoặc từng dị ứng với thuốc đặt. Nếu dùng sai cách, thuốc có thể gây kích ứng, phản ứng phụ hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Khi nào nên sử dụng viên đặt âm đạo?

Viên đặt âm đạo là giải pháp điều trị tại chỗ hiệu quả cho nhiều vấn đề phụ khoa, nhưng không phải là giải pháp dùng đại trà. Việc xác định đúng trường hợp cần dùng thuốc đặt phụ khoa cần có sự hướng dẫn từ cán bộ y tế có chuyên môn để đảm bảo hiệu quả điều trị và hạn chế rủi ro.

• Khi có dấu hiệu viêm nhiễm rõ ràng: Nữ giới nên sử dụng viên đặt âm đạo khi xuất hiện các biểu hiện sau: Ngứa vùng kín kéo dài, cảm giác nóng rát, đặc biệt khi đi tiểu hoặc sau quan hệ. Khí hư bất thường: có màu vàng, xanh, nâu, kèm mùi hôi tanh. Đau rát vùng kín, khó chịu âm ỉ ở vùng bụng dưới. Đây là những triệu chứng điển hình của nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo, thường do các tác nhân như viêm âm đạo do vi khuẩn, bệnh nấm âm đạo hoặc ký sinh trùng. Việc dùng thuốc đặt đúng loại, đúng cách sẽ giúp điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh.

• Khi được bác sĩ chỉ định điều trị cụ thể: Chỉ nên đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ khi đang điều trị phối hợp cùng các phương pháp khác như kháng sinh uống, thuốc bôi ngoài. Hoặc các đối tượng đặc biệt như phụ nữ đang mang thai và cho con bú, người có tiền sử dị ứng với thuốc đặt

• Khi không thuộc nhóm chống chỉ định: Không nên sử dụng viên đặt âm đạo trong các trường hợp có vết thương hở ở vùng kín, vừa thực hiện thủ thuật phụ khoa hoặc đang có dấu hiệu dị ứng với thuốc đặt như nổi mẩn, ngứa rát vùng kín nhiều hơn sau khi dùng.

Dấu hiệu cho thấy bạn cần đặt viên âm đạo ngay

Để giải quyết tình trạng nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo, viêm âm dạo do vi khuẩn hay bệnh nấm âm đạo thì viên đặt âm đạo là một trong những phương pháp điều trị tại chỗ hiệu quả. Thuốc đặt sẽ giúp cải thiện đau rát vùng kín, khí hư bất thường và ngứa vùng kín kéo dài.  

Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo sớm cho thấy bạn nên đi khám và đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ:

• Ngứa vùng kín kéo dài, không thuyên giảm: Cảm giác ngứa râm ran, âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng kín là biểu hiện điển hình của bệnh nấm âm đạo hoặc viêm âm đạo do vi khuẩn. Khi ngứa kèm theo khí hư bất thường, màu lạ (vàng, xanh, trắng vón cục) hoặc mùi hôi tanh, bạn cần điều trị ngay bằng thuốc đặt phù hợp để tránh viêm lan rộng.

• Đau rát vùng kín khi tiểu tiện hoặc quan hệ: Nếu bạn cảm thấy đau rát vùng kín, đặc biệt trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày hoặc sau khi vệ sinh. Việc sử dụng thuốc đặt kịp thời sẽ giúp làm dịu vùng niêm mạc, giảm viêm và phục hồi tổn thương hiệu quả.

• Khí hư ra nhiều bất thường, đổi màu hoặc có mùi: Một trong những biểu hiện phổ biến ở nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo là khí hư ra nhiều, có màu vàng đậm, xanh nhạt hoặc trắng như sữa, kèm mùi hôi tanh. Lúc này, thuốc đặt sẽ giúp tiêu diệt tác nhân gây bệnh và tái lập lại môi trường âm đạo khỏe mạnh.

• Đã từng điều trị viêm phụ khoa nhưng bị tái lại nhiều lần: Viêm âm đạo, nấm hoặc trùng roi nếu không được điều trị triệt để dễ dẫn đến tái phát. Những người có tiền sử bệnh thường cần đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ để kiểm soát tốt bệnh lý, ngăn vi khuẩn xâm nhập trở lại.

• Được bác sĩ chuyên khoa chỉ định: Không nên tự ý đặt thuốc nếu chưa có chẩn đoán rõ ràng. Việc đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ sẽ giúp bạn chọn đúng loại thuốc phù hợp với nguyên nhân gây bệnh (nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng…), tránh dị ứng với thuốc đặt hay tác dụng phụ không mong muốn.

Cách đặt thuốc phụ khoa chuẩn y khoa giúp thẩm thấu nhanh, hiệu quả tối đa

Việc đặt thuốc phụ khoa đúng cách giúp hoạt chất thẩm thấu sâu và nhanh đến vùng tổn thương, giải quyết viêm âm đạo do vi khuẩn hay bệnh nấm âm đạo. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách dùng viên đặt phụ khoa đúng chuẩn cho nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo.

• Bước 1: Chuẩn bị trước khi đặt thuốc

Vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng sát khuẩn hoặc dung dịch rửa tay nhanh, lau khô bằng khăn sạch. Sau đó, rửa sạch vùng kín bằng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ để loại bỏ khí hư, vi khuẩn và tạo môi trường thuận lợi cho thuốc thẩm thấu.

• Bước 2: Chuẩn bị tư thế sẵn sàng đặt thuốc thuận tiện và chính xác

Có thể lựa chọn một trong các tư thế: nằm ngửa co chân, đứng một chân đặt lên ghế thấp, hoặc ngồi xổm – miễn sao bạn thấy thoải mái và dễ thao tác. Sau đó, dùng tay hoặc dụng cụ đi kèm nhẹ nhàng đưa viên thuốc vào sâu trong âm đạo, khoảng 2-3 cm hoặc theo hướng dẫn từ bác sĩ. Nên đặt vào buổi tối trước khi đi ngủ để tránh thuốc bị trôi ra ngoài.

• Bước 3: Nghỉ ngơi sau khi đặt thuốc

Bạn nên nằm nghỉ ngơi ít nhất 15–30 phút sau khi đặt để thuốc không bị trôi ra ngoài. Đồng thời, không quan hệ tình dục trong thời gian đặt thuốc để tránh làm giảm hiệu quả điều trị và gây lây nhiễm chéo.

Những lưu ý "vàng" khi dùng viên đặt âm đạo, tránh viêm ngược trở lại

Viên đặt âm đạo mang hiệu quả tối ưu trong các trường hợp nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo, bệnh nấm âm đạo, hay viêm âm đạo do vi khuẩn. Tuy nhiên, nếu sử dụng sai cách, thuốc không chỉ kém hiệu quả mà còn có thể gây viêm ngược trở lại, kéo dài thời gian điều trị. Dưới đây là những lưu ý quan trọng bạn không nên bỏ qua:

• Luôn đặt thuốc theo đúng hướng dẫn của cán bộ y tế: Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng theo truyền miệng hay mạng xã hội. Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ bệnh và đối tượng sử dụng sẽ có những thuốc đặt khác nhau. Việc dùng đúng thuốc sẽ giúp giảm nhanh tình trạng đau rát vùng kín, khí hư hay ngứa vùng kín kéo dài.

• Vệ sinh tay và vùng kín trước khi đặt thuốc: Rửa tay và vùng kín trước khi đặt thuốc giúp loại bỏ khí hư, vi khuẩn dư thừa, tăng khả năng thẩm thấu thuốc và hạn chế viêm nhiễm ngược.

• Không đặt thuốc khi có vết thương hở: Nếu bạn đang bị lở loét âm đạo, trầy xước hay có vết thương mở, tuyệt đối không dùng viên đặt âm đạo. Thuốc có thể gây đau rát vùng kín, tăng nguy cơ kích ứng, thậm chí dẫn đến viêm nhiễm nặng hơn.

• Theo dõi phản ứng của cơ thể với thuốc: Một số người có thể gặp tình trạng dị ứng với thuốc đặt như: ngứa vùng kín kéo dài, rát, nổi mẩn hoặc khí hư ra nhiều hơn bình thường. Nếu thấy những dấu hiệu này, hãy ngưng sử dụng và đến cơ sở y tế để được tư vấn thay thế thuốc.

• Không quan hệ tình dục trong thời gian đặt thuốc: Quan hệ trong thời gian điều trị sẽ làm giảm hiệu quả thuốc, gây trầy xước vùng kín và tăng nguy cơ viêm nhiễm ngược trở lại, đặc biệt khi đang bị viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nấm.

• Cẩn trọng khi đang mang thai hoặc cho con bú: Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú cần đặc biệt cẩn thận. Không phải loại thuốc đặt nào cũng an toàn khi mang thai. Việc đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ là điều bắt buộc để tránh ảnh hưởng đến thai nhi hoặc em bé bú mẹ.

• Duy trì thói quen chăm sóc vùng kín đúng cách: Các thói quen như không thụt rửa sâu âm đạo, mặc đồ lót khô thoáng, thấm hút mồ hôi tốt, kiểm tra phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn… sẽ giúp vùng kín luôn khoẻ mạnh.

Viên đặt âm đạo là giải pháp điều trị hiệu quả cho nữ giới bị viêm nhiễm âm đạo, đặc biệt trong các trường hợp bệnh nấm âm đạo, viêm âm đạo do vi khuẩn, ngứa vùng kín kéo dài hay đau rát vùng kín. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và phát huy đúng công dụng, chị em cần đặt thuốc phụ khoa theo hướng dẫn bác sĩ, tuyệt đối tuyệt đối không tự ý sử dụng theo trào lưu hay chia sẻ truyền miệng.

>>>Xem thêm:

• Có nên dùng nước giặt đồ lót? Top 5 nước giặt đồ lót tốt nhất
• Cách đặt thuốc phụ khoa dạng viên nén đúng cách và an toàn

Đặc biệt, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú cần thận trọng, chỉ dùng thuốc khi được chuyên gia sản phụ khoa cho phép. Đồng thời, không dùng khi có vết thương mở hoặc có dấu hiệu dị ứng với thuốc đặt, để ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn.