Ngứa vùng kín: Nguyên nhân, dấu hiệu bệnh lý và cách trị tại nhà

Ngứa vùng kín là vấn đề nhạy cảm nhưng lại rất phổ biến, gây không ít phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày. Nhiều người thường chủ quan nghĩ đây chỉ là tình trạng bình thường, tuy nhiên ngứa vùng kín có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, thậm chí là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý phụ khoa. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và lựa chọn cách xử lý đúng ngay tại nhà sẽ giúp bạn nhanh chóng thoát khỏi cảm giác khó chịu, đồng thời bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài. Cùng CPC Hà Nội tìm hiểu nhé!

Hiện tượng ngứa vùng kín là gì?

Ngứa vùng kín là tình trạng khó chịu xảy ra ở khu vực cơ quan sinh dục, thường đi kèm cảm giác râm ran, châm chích hoặc nóng rát. Đây là hiện tượng phổ biến ở cả nam và nữ, nhưng thường gặp nhiều hơn ở nữ giới do cấu tạo vùng kín nhạy cảm và dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài. Ngứa có thể xuất hiện thoáng qua do dị ứng xà phòng, dung dịch vệ sinh, mồ hôi hoặc mặc quần lót quá chật. 

Nguyên nhân gây nên hiện tượng ngứa vùng kín

Ngứa vùng kín có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, cả sinh lý lẫn bệnh lý. Một số nguyên do chính thường gặp gồm:

• Vệ sinh không đúng cách: Dùng dung dịch vệ sinh có độ kiềm cao, thụt rửa sâu hoặc mặc quần lót ẩm ướt dễ gây mất cân bằng pH.

• Dị ứng, kích ứng: Hóa chất trong băng vệ sinh, xà phòng, bao cao su hoặc nước giặt có thể gây ngứa rát.

• Nhiễm nấm, vi khuẩn: Đặc biệt là nấm Candida, vi khuẩn kỵ khí gây viêm âm đạo với biểu hiện ngứa, khí hư bất thường.

• Bệnh lây qua đường tình dục: Bao gồm lậu, sùi mào gà, mụn rộp sinh dục.

• Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ mang thai, tiền mãn kinh dễ bị khô, ngứa do giảm estrogen.

• Nguyên nhân khác: Cạo lông vùng kín, đổ mồ hôi nhiều, stress, hệ miễn dịch suy yếu.

Các dấu hiệu đi kèm 

Ngứa vùng kín thường không xuất hiện đơn lẻ mà đi kèm nhiều biểu hiện khác, tùy theo nguyên nhân gây ra. Một vài dấu hiệu phổ biến như:

• Khí hư bất thường: ra nhiều, có mùi hôi, màu trắng đục, vàng xanh hoặc vón cục như bã đậu.

• Cảm giác nóng rát, sưng đỏ: vùng kín bị viêm, dễ đau khi đi tiểu hoặc quan hệ.

• Xuất hiện nốt, mụn lạ: mụn nước, mụn thịt, nốt sùi… có thể cảnh báo bệnh lây truyền qua đường tình dục.

• Khô rát vùng kín: thường gặp ở phụ nữ sau sinh, tiền mãn kinh do thiếu hụt estrogen.

• Đau bụng dưới hoặc rối loạn kinh nguyệt: đi kèm ngứa, có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm phụ khoa kéo dài.

• Tiểu buốt, tiểu rắt: liên quan đến viêm đường tiết niệu hoặc viêm âm đạo.

Những dạng ngứa vùng kín thường gặp ở chị em phụ nữ

Việc nhận biết sớm từng dạng ngứa vùng kín sẽ giúp chị em lựa chọn cách xử lý và chăm sóc vùng kín an toàn, hiệu quả hơn.

Ngứa rát vùng kín

Đây là dạng phổ biến nhất, thường xảy ra do mất cân bằng môi trường âm đạo: vi khuẩn, nấm men Candida phát triển quá mức, pH bị thay đổi, dị ứng hóa chất (xà phòng, dung dịch vệ sinh, nước xả vải…). Khi bị sẽ có cảm giác ngứa ngáy âm ỉ, đôi khi rát khi đi tiểu hoặc khi vệ sinh. Nếu chỉ xảy ra ngắn ngày và không kèm khí hư hay mùi bất thường thì có thể xử lý tại nhà. 

Vùng kín bị ngứa và có dịch trắng vón cục

Đây thường là dấu hiệu điển hình của nhiễm nấm Candida. Dịch trắng vón giống “bã đậu”, đặc, sánh, đôi khi không có mùi hoặc mùi nhẹ; vùng kín đỏ, ngứa mạnh, rát, có thể đau khi quan hệ hoặc khi đi tiểu. Sự phát triển của nấm thường được kích thích bởi ẩm ướt, kháng sinh, thay đổi nội tiết tố như khi mang thai. Việc dùng thuốc chống nấm, vệ sinh nhẹ nhàng, giữ vùng kín khô thoáng có tác dụng tốt. Nếu tái phát nhiều lần nên kiểm tra y tế để tránh biến chứng. 

Ngứa 2 bên mép vùng kín

Ngứa tập trung ở hai mép môi lớn/nhỏ âm hộ thường do tiếp xúc trực tiếp với các yếu tố kích ứng như xà phòng có mùi, hóa chất trong bột giặt hoặc nước xả vải, chất liệu quần lót không thoáng, thụt rửa hoặc cạo/bare vùng lông. Triệu chứng là vùng da đỏ, đôi khi sưng, rát, bỏng nhẹ, ngứa nhiều hơn khi di chuyển hoặc mặc đồ chật. Nếu không điều chỉnh thói quen vệ sinh hoặc đổi sản phẩm dịu nhẹ, có thể phát triển thêm viêm da tiếp xúc hoặc nhiễm trùng. 

Bị ngứa bên ngoài vùng kín khi mang thai

Trong thai kỳ, sự thay đổi nội tiết tố làm tăng độ ẩm, tăng tiết dịch âm đạo, giảm độ pH, hormone làm da và niêm mạc nhạy cảm hơn. Các vấn đề phổ biến: nhiễm nấm Candida, bacterial vaginosis, dị ứng từ sản phẩm vệ sinh hoặc quần áo. Việc vệ sinh nhẹ nhàng, mặc đồ lót cotton thoáng mát, tránh hóa chất mạnh và khi cần bác sĩ kê thuốc an toàn cho thai kỳ là quan trọng 

Bị ngứa vùng kín sau khi hết kinh nguyệt

Sau kỳ kinh, niêm mạc âm đạo và vùng âm hộ có thể bị tổn thương nhẹ do máu kinh hoặc vệ sinh chưa kỹ. Lượng estrogen có thể thấp hơn ở giai đoạn sau rụng trứng, gây khô hoặc mất độ ẩm niêm mạc, dễ bị kích ứng. Cộng thêm việc vệ sinh, thay băng vệ sinh chậm có thể làm vi khuẩn hoặc nấm phát triển. Thường ngứa sẽ dịu sau vài ngày nếu giữ sạch, thay băng thường xuyên, sử dụng dung dịch dịu nhẹ. 

Ngứa vùng kín về đêm

Ngứa về đêm là do nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi nằm ngủ, quần lót ôm sát khiến vùng kín bí bách, dễ giữ nhiệt và ẩm. Lúc này cơ thể ít vận động, máu lưu thông cũng chậm hơn, nên cảm giác ngứa càng rõ rệt. Thông thường nếu do nhiễm trùng, các triệu chứng này sẽ nặng hơn vào buổi tối. 

Chậm kinh ngứa vùng kín

Khi trễ kinh, có thể có sự thay đổi nội tiết tố khiến dịch tiết âm đạo thay đổi, pH có thể bị ảnh hưởng, môi trường vi sinh âm đạo mất cân bằng  khiến nấm hoặc vi khuẩn dễ sống. Ngoài ra, tâm lý khi lo lắng về việc chậm kinh cũng có thể tác động cộng thêm đến nội tiết. Nếu ngứa kèm khí hư bất thường, màu sắc hoặc mùi khác lạ thì nên kiểm tra để loại trừ viêm nhiễm hoặc mang thai. 

Ngứa vùng kín sau khi quan hệ 

Sau quan hệ, vùng kín thường tiếp xúc với dịch tiết, tinh dịch, ma sát, có thể bị tổn thương nhẹ. Nếu dùng chất bôi trơn, bao cao su có hóa chất hoặc latex hoặc vệ sinh chưa đúng, sẽ dễ bị kích ứng. Ngoài ra, nếu một trong hai có nhiễm khuẩn hay nấm, quan hệ có thể làm môi trường ẩm ướt hơn, dẫn đến ngứa. 

Bị ngứa vùng kín ở tuổi dậy thì

Tuổi dậy thì là giai đoạn thay đổi hormone mạnh, sản xuất dịch âm đạo, mọc lông mu, thay đổi môi trường âm đạo. Kết hợp với thói quen vệ sinh chưa tốt, mặc đồ lót không thoáng hoặc quần áo tổng hợp dễ giữ nhiệt, mồ hôi nhiều dễ gây viêm nấm hoặc kích ứng da. Do đó, các bậc phụ huynh cần hướng dẫn con vệ sinh đúng cách, dùng sản phẩm dịu nhẹ, mặc đồ thoáng mát rất cần thiết ở giai đoạn này.

Ngứa vùng kín có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám?

Ngứa vùng kín thoáng qua do dị ứng xà phòng, mồ hôi hay mặc quần áo chật thường không nguy hiểm và có thể tự cải thiện nếu thay đổi thói quen sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh phụ khoa hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nếu không điều trị sớm, người bệnh dễ đối mặt với nguy cơ viêm nhiễm lan rộng, ảnh hưởng đến tử cung, buồng trứng, thậm chí tác động xấu đến khả năng sinh sản.

Bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức khi xuất hiện một số triệu chứng sau:

• Ngứa kèm khí hư bất thường (hôi, đổi màu, vón cục).

• Xuất hiện mụn, nốt lạ, loét hoặc sưng tấy vùng kín.

• Cảm giác khô rát, khó chịu sau khi đi tiểu, quan hệ.

• Tình trạng ngứa kéo dài trên 1 tuần không thuyên giảm dù đã vệ sinh sạch sẽ.

Cách điều trị và biện pháp phòng tránh ngứa vùng kín

Để kiểm soát tình trạng ngứa vùng kín và bảo vệ sức khỏe sinh sản, chị em có thể áp dụng nhiều biện pháp từ chăm sóc tại nhà cho đến điều trị y khoa. Hãy cùng tìm hiểu những phương pháp hiệu quả và an toàn dưới đây. 

Chăm sóc vệ sinh cơ bản

Chăm sóc vùng kín đúng cách là bước quan trọng giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị tình trạng ngứa ngáy. Chị em nên rửa vùng kín hằng ngày bằng nước sạch, hạn chế dùng dung dịch vệ sinh có độ kiềm cao hoặc thụt rửa sâu gây mất cân bằng pH. Nên thay quần lót thường xuyên, chọn loại thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt. Trong những ngày “đèn đỏ”, cần thay băng vệ sinh đều đặn 3-4 tiếng/lần để tránh vi khuẩn phát triển. Bên cạnh đó, nên lau khô vùng kín sau khi tắm hoặc đi tiểu để giữ vùng nhạy cảm luôn sạch sẽ, khô thoáng. 

Thay đổi trang phục

Lựa chọn trang phục phù hợp cũng là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm ngứa vùng kín và ngăn ngừa viêm nhiễm. Chị em nên ưu tiên mặc quần lót làm từ chất liệu cotton thoáng mát, thấm hút tốt, tránh quần quá chật gây bí bách, cọ sát. Quần áo nên được giặt sạch, phơi nơi có nắng để diệt khuẩn, đồng thời thay mới định kỳ để đảm bảo vệ sinh. Hạn chế mặc đồ bó sát hoặc quần jeans dày trong thời gian dài để vùng kín luôn khô thoáng, dễ chịu.

Biện pháp dân gian từ những nguyên liệu tự nhiên

Nhiều nguyên liệu quen thuộc có thể hỗ trợ làm giảm ngứa vùng kín an toàn và tiết kiệm. Chẳng hạn, lá trầu không với đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm thường được nấu nước xông hoặc rửa ngoài để giảm mùi hôi, ngứa rát. Muối loãng giúp sát khuẩn nhẹ, giữ vùng kín sạch sẽ, hạn chế vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, gel nha đam hoặc nước lá chè xanh cũng được dùng để làm dịu niêm mạc, giảm kích ứng. Tuy nhiên, các phương pháp dân gian chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn thuốc điều trị; người bệnh nên thận trọng, tránh lạm dụng để không gây mất cân bằng pH vùng kín. 

Dung dịch vệ sinh phụ nữ pH Balance 

Dung dịch vệ sinh phụ nữ pH Balance là sản phẩm chăm sóc vùng kín hàng ngày, giúp làm sạch dịu nhẹ, khử mùi hôi và phòng ngừa viêm nhiễm. Với thành phần tự nhiên từ lô hội kết hợp acid lactic, sản phẩm giúp cân bằng pH sinh lý, tạo môi trường thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển, bảo vệ vùng kín luôn khỏe mạnh. pH Balance Bio Intimate Gel phù hợp cho phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt, mang thai, sau sinh hoặc sau khi quan hệ, mang lại cảm giác khô thoáng, dễ chịu và tự tin suốt cả ngày. 

>>>Xem thêm:

• Đau rát vùng kín: 9 nguyên nhân và cách xử lý an toàn
• Mọc mụn ở vùng kín: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả

Ngứa vùng kín tuy là tình trạng phổ biến nhưng tuyệt đối không nên chủ quan, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý phụ khoa cực kỳ nguy hiểm. Việc nhận biết sớm nguyên nhân, áp dụng biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách. Nếu tình trạng ngứa vùng kín kéo dài, kèm khí hư bất thường hoặc đau rát, hãy đến bệnh viện để thăm khác bác sĩ, tránh biến chứng ảnh hưởng đến cuộc sống và hạnh phúc lâu dài.