Thực hư việc nhỏ mắt nhiều có tốt không? Cảnh báo từ chuyên gia

Nhiều người cho rằng nhỏ mắt thường xuyên giúp mắt khỏe và sáng hơn. Tuy nhiên, thực tế không phải loại thuốc nhỏ mắt nào cũng phù hợp để dùng mỗi ngày. Việc lạm dụng nhỏ mắt có thể gây khô mắt, kích ứng hoặc ảnh hưởng đến khả năng điều tiết. Bài viết dưới đây CPC1 Shop sẽ giúp bạn hiểu rõ nhỏ mắt nhiều có tốt không, khi nào nên dùng và cách bảo vệ mắt đúng cách theo khuyến cáo từ chuyên gia nhãn khoa.

Nhỏ thuốc nhỏ mắt để làm gì? Có nên dùng thường xuyên không?

Thuốc nhỏ mắt là dung dịch chuyên biệt dùng để nhỏ trực tiếp vào mắt, giúp giữ ẩm, làm dịu, chống viêm, kháng khuẩn hoặc điều trị dị ứng mắt. Trong thời đại công nghệ, khi đôi mắt thường xuyên phải làm việc quá tải với máy tính, điện thoại hay môi trường ô nhiễm, thuốc nhỏ mắt trở thành giải pháp nhanh chóng để “giải cứu” thị lực.

Tác dụng nhỏ mắt phổ biến bao gồm:

• Làm ẩm và giảm khô rát mắt

• Làm dịu các triệu chứng mỏi mắt, cay mắt

• Kháng viêm, giảm ngứa, chống dị ứng

• Kháng khuẩn, hỗ trợ điều trị bệnh về mắt nhẹ

Tuy nhiên, thuốc nhỏ mắt có tốt không phụ thuộc nhiều vào cách sử dụng và liều lượng. Việc sử dụng thuốc nhỏ mắt nhiều có tốt không? Câu trả lời là không nên lạm dụng, đặc biệt là các loại thuốc điều trị bệnh lý ở mắt theo đơn của bác sĩ chuyên khoa.

Những loại thuốc nhỏ mắt phổ biến hiện nay được chia thành nhiều loại với công dụng khác nhau:

• Thuốc nhỏ mắt làm ẩm (chứa nước muối sinh lý, chất bôi trơn, dưỡng ẩm): Giúp giảm khô, đỏ, mỏi mắt khi ngồi máy tính, học bài nhiều. 

• Thuốc chống dị ứng: Giảm ngứa, chảy nước mắt do dị ứng thời tiết, bụi, phấn hoa, thường có tác dụng nhanh nhưng cần thận trọng khi dùng.

• Thuốc kháng sinh hoặc kháng viêm (chứa corticoid, kháng sinh…): Dùng khi bị nhiễm trùng mắt, viêm kết mạc, viêm giác mạc... Chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ nhãn khoa.

• Thuốc nhỏ mắt hỗ trợ điều trị bệnh lý như: đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc, tăng nhãn áp… Cần được kê đơn và theo dõi sát.

Không nên tự ý mua thuốc nhỏ mắt mà chưa biết tác dụng nhỏ mắt, thuốc nhỏ mắt ngày nhỏ mấy lần hoặc cách dùng thuốc nhỏ mắt đúng cách. Việc dùng sai liều có thể gây tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt quá liều, dẫn đến dị ứng thuốc nhỏ mắt hoặc làm trầm trọng hơn các bệnh về mắt.

Nhỏ mắt nhiều có tốt không? Những tác hại âm thầm ít ai biết

Dù thuốc nhỏ mắt được là “cứu cánh” cho đôi mắt bị tổn thương nhưng việc lạm dụng thuốc nhỏ mắt hằng ngày lại tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường. Sử dụng thuốc nhỏ mắt nhiều có tốt không là một dấu hỏi lớn được cảnh báo bởi nhiều chuyên gia nhãn khoa.

Hãy cùng tìm hiểu những tác hại âm thầm mà việc nhỏ mắt quá thường xuyên có thể gây ra cho đôi mắt của bạn.

Mất cân bằng tiết nước mắt tự nhiên

Một trong những tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt quá liều chính là làm suy giảm khả năng tự tiết nước mắt của cơ thể. Nước mắt không chỉ giúp làm ẩm bề mặt mắt mà còn chứa enzyme, kháng thể và chất điện giải tự nhiên giúp chống vi khuẩn.

Khi lạm dụng thuốc nhỏ mắt, mắt sẽ "lười" tiết nước mắt thật. Lâu dần, cơ chế này bị suy yếu khiến bạn phải phụ thuộc vào thuốc nhỏ mắt mỗi ngày. Đó là lý do nhiều người càng nhỏ càng cảm thấy khô mắt – vòng luẩn quẩn khó dứt.

Lệ thuộc vào thuốc nhỏ mắt

Có nên nhỏ thuốc nhỏ mắt thường xuyên không là câu hỏi không chỉ về y học mà còn về... thói quen? Nhiều người vì cảm giác "sảng khoái tức thì" sau mỗi lần nhỏ mắt mà vô thức sử dụng thường xuyên. Điều này hình thành thói quen lệ thuộc, khiến bạn mất khả năng phân biệt khi nào mắt thật sự cần được chăm sóc y tế.

Việc nhỏ thuốc nhỏ mắt nhiều có sao không? Câu trả lời là: “Có”. Nó không chỉ khiến mắt mất tự chủ, mà còn làm bạn bỏ qua những dấu hiệu bệnh lý mắt tiềm ẩn, tưởng chỉ cần nhỏ mắt là khỏi, dẫn đến chẩn đoán trễ.

Nguy cơ tăng nhãn áp và đục thủy tinh thể

Một số thuốc nhỏ mắt kê đơn (chứa corticoid hoặc dẫn xuất của nó) có thể giúp chống viêm mạnh nhưng nếu dùng lâu dài không đúng liều, chúng sẽ làm tăng áp lực nội nhãn, dẫn đến tăng nhãn áp (glaucoma). Đây là một bệnh lý gây tổn thương dây thần kinh thị giác không hồi phục.

Thậm chí, việc dùng thuốc nhỏ mắt nhiều có tốt không còn khiến bạn đối mặt với nguy cơ đục thủy tinh thể sớm, làm mờ thị lực, nhìn đôi, hoặc sợ ánh sáng. Vì vậy, thuốc nhỏ mắt có tốt không hoàn toàn phụ thuộc vào việc bạn có dùng đúng chỉ định và tuân thủ điều trị hay không?

Tăng nguy cơ kích ứng mắt và viêm kết mạc

Nhiều người thường nghĩ rằng nhỏ mắt thường xuyên có tốt không thì câu trả lời sẽ là “càng nhiều càng tốt” để mắt trong, sáng và bớt mỏi. Tuy nhiên, thực tế khoa học cho thấy nhỏ thuốc mắt nhiều có tốt không là điều cần cân nhắc kỹ. Việc sử dụng thuốc nhỏ mắt nhiều hoặc thuốc nhỏ mắt dùng thường xuyên có thể dẫn đến tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt, trong đó đáng chú ý nhất là kích ứng mắt và viêm kết mạc.

Tổn thương giác mạc do chất bảo quản có trong thuốc nhỏ mắt

Nhiều người khi băn khoăn nhỏ mắt thường xuyên có tốt không hay có nên nhỏ thuốc nhỏ mắt thường xuyên thường chỉ nghĩ đến việc phòng khô, đỏ hoặc mỏi mắt. Nhưng ít ai biết rằng, sử dụng thuốc nhỏ mắt nhiều, đặc biệt là loại có chứa chất bảo quản như Benzalkonium Chloride (BAK) có thể gây tổn thương giác mạc nghiêm trọng.

Chất bảo quản trong thuốc nhỏ mắt giúp ngăn vi khuẩn phát triển, nhưng nếu thuốc nhỏ mắt dùng thường xuyên, thành phần này sẽ liên tục tiếp xúc với bề mặt mắt, gây hại cho tế bào biểu mô giác mạc. Việc sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa chất bảo quản trong thời gian dài sẽ dẫn đến tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt. Bởi chất bảo quản làm giác mạc dễ trầy xước, viêm loét và mắt trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng, bụi bẩn.

Những sai lầm thường gặp khi dùng thuốc nhỏ mắt

Thuốc nhỏ mắt là giải pháp nhanh chóng giúp giảm khô mỏi, đau nhức hay điều trị các bệnh về mắt. Tuy nhiên, nếu sử dụng sai cách, bạn không chỉ làm giảm tác dụng nhỏ mắt mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nhỏ mắt quá nhiều, dẫn đến các bệnh về mắt liên quan đến nhỏ mắt như viêm kết mạc, viêm giác mạc, thậm chí giảm thị lực lâu dài.

• Nhỏ mắt quá nhiều lần trong ngày: Một trong những sai lầm phổ biến là lạm dụng thuốc với suy nghĩ “nhỏ càng nhiều càng tốt”. Thực tế, việc nhỏ liên tục có thể gây khô mắt do rửa trôi lớp nước mắt tự nhiên, làm tăng tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt hoặc thậm chí gây tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt quá liều như kích ứng, đỏ rát kéo dài.

• Không tuân thủ hướng dẫn sử dụng: Bỏ qua hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt trên bao bì hoặc của bác sĩ là nguyên nhân khiến thuốc không đạt hiệu quả mong muốn. Mỗi loại thuốc sẽ có liều lượng và thời gian dùng khác nhau, vì vậy cần tuân thủ chính xác để đảm bảo an toàn.

• Sử dụng thuốc không phù hợp: Nhiều người chọn thuốc theo cảm tính thay vì dựa vào chẩn đoán y khoa. Một số những loại thuốc nhỏ mắt phổ biến trên thị trường có chứa hoạt chất hoặc chất bảo quản mạnh, nếu dùng sai mục đích sẽ gây hại cho giác mạc và kết mạc.

• Tiếp xúc đầu lọ với mắt hoặc mi: Chạm đầu lọ vào mắt hoặc mi sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, khiến nguy cơ nhiễm trùng tăng cao. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh về mắt liên quan đến nhỏ mắt mà nhiều người không để ý.

• Không rửa tay trước khi nhỏ: Bỏ qua bước vệ sinh tay sẽ khiến vi khuẩn từ tay truyền vào mắt, gây viêm nhiễm. Đây là sai lầm thường bị xem nhẹ nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả và độ an toàn khi dùng thuốc.

• Tiếp tục dùng khi có dấu hiệu dị ứng: Khi xuất hiện triệu chứng dị ứng thuốc nhỏ mắt như đỏ, ngứa, chảy nước mắt liên tục, nhiều người vẫn cố dùng tiếp với hy vọng “sẽ quen thuốc”. Điều này không chỉ làm triệu chứng nặng hơn mà còn gây biến chứng.

• Không đi khám khi cần: Không xác định đúng khi nào cần gặp bác sĩ sau khi nhỏ mắt là sai lầm nguy hiểm. Nếu các triệu chứng đau, đỏ, sưng, mờ kéo dài hoặc kèm chảy dịch, cần ngừng thuốc và khám ngay để tránh biến chứng khó hồi phục.

Nhỏ thuốc nhỏ mắt bao nhiêu là đủ? Dùng như thế nào cho đúng cách?

Việc dùng đúng cách không chỉ giúp phát huy tối đa tác dụng nhỏ mắt mà còn hạn chế rủi ro nhỏ mắt quá nhiều và các tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt. Theo các chuyên gia nhãn khoa, dưới đây là hướng dẫn chi tiết để bảo vệ đôi mắt hiệu quả.

Chuẩn bị trước khi nhỏ mắt

• Rửa tay sạch bằng xà phòng để tránh vi khuẩn xâm nhập.

• Kiểm tra hạn sử dụng và màu sắc của dung dịch, tránh dùng thuốc đã đổi màu hoặc vẩn đục.

• Xem kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt trên bao bì hoặc theo đơn bác sĩ.

Tư thế và kỹ thuật nhỏ đúng chuẩn

• Ngửa đầu nhẹ, mắt nhìn lên, dùng ngón tay kéo nhẹ mí dưới tạo túi chứa dung dịch.

• Giữ lọ cách mắt khoảng 2–3 cm, nhỏ đúng số giọt theo chỉ định để tránh tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt quá liều.

• Không chạm đầu lọ vào mắt hay mi để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Tần suất và liều lượng hợp lý

• Chỉ nhỏ theo chỉ định, không tự ý tăng số lần vì rủi ro nhỏ mắt quá nhiều có thể gây khô mắt, kích ứng hoặc dị ứng thuốc nhỏ mắt.

• Một số những loại thuốc nhỏ mắt phổ biến như nước mắt nhân tạo có thể dùng hàng ngày, nhưng thuốc điều trị đặc hiệu cần tuân thủ nghiêm ngặt thời gian và liều lượng.

Kết hợp nhiều loại thuốc nhỏ mắt

• Nếu dùng từ 2 loại trở lên, cần cách nhau ít nhất 5–10 phút để tránh pha loãng hoặc giảm hiệu quả.

• Ưu tiên nhỏ thuốc điều trị trước, rồi mới dùng dung dịch bổ sung độ ẩm.

Theo dõi phản ứng sau khi dùng

• Nếu xuất hiện đỏ mắt, đau rát, sưng mi, chảy nước mắt liên tục hoặc nhìn mờ, hãy xác định rõ khi nào cần gặp bác sĩ sau khi nhỏ mắt để xử lý kịp thời.

• Đặc biệt, các bệnh về mắt liên quan đến nhỏ mắt sai cách như viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc cần được thăm khám sớm.

Qua những phân tích từ chuyên gia nhãn khoa, có thể khẳng định rằng việc nhỏ mắt nhiều không hẳn là tốt và đôi khi còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe thị lực. Lạm dụng thuốc nhỏ mắt có thể dẫn đến khô mắt, kích ứng, tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt, thậm chí gây ra các bệnh về mắt liên quan đến nhỏ mắt như viêm kết mạc hay tổn thương giác mạc.

Vì vậy, thay vì nghe theo thói quen hoặc lời truyền miệng, hãy tuân thủ cách dùng thuốc nhỏ mắt đúng cách và hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt từ bác sĩ. Chỉ lựa chọn những loại thuốc nhỏ mắt phổ biến có thành phần an toàn, phù hợp với tình trạng mắt, và ngưng ngay khi có dấu hiệu dị ứng thuốc nhỏ mắt.