6 kỹ thuật và cách dễ thở khi bị nghẹt mũi hiệu quả

Nghẹt mũi là một trong những triệu chứng hô hấp phổ biến nhất, gây cản trở nghiêm trọng đến khả năng hít thở bằng mũi, buộc chúng ta phải chuyển sang thở bằng miệng. Điều này không chỉ gây khô họng, mất ngủ mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày. Tìm kiếm cách dễ thở khi bị nghẹt mũi không chỉ là tìm kiếm giải pháp tạm thời, mà còn là học cách kiểm soát các phản ứng của cơ thể đối với tình trạng sưng viêm niêm mạc. Bài viết này Dược CPC1 Hà Nội sẽ tập trung vào $6$ kỹ thuật vật lý và mẹo tác động trực tiếp, giúp bạn khôi phục luồng khí thở thông thoáng một cách an toàn và nhanh chóng.

Tại sao cần áp dụng kỹ thuật dễ thở

Việc chủ động áp dụng các kỹ thuật giúp dễ thở khi bị nghẹt mũi là cần thiết vì những lý do sau:

• Cải thiện Oxy hóa máu: Hít thở bằng mũi hiệu quả hơn trong việc lọc không khí, làm ấm, và làm ẩm, tối ưu hóa quá trình trao đổi oxy.

• Giảm căng thẳng: Khó thở gây ra lo lắng và tăng nhịp tim. Các kỹ thuật thở có thể giúp thư giãn, giảm stress và ổn định hệ thần kinh.

• Hỗ trợ giấc ngủ: Đảm bảo luồng khí thở thông suốt là điều kiện tiên quyết để có được giấc ngủ sâu, phục hồi sức khỏe tốt nhất.

6 kỹ thuật thở và mẹo tác động trực tiếp giúp dễ thở 

Các kỹ thuật sau đây hoạt động dựa trên nguyên lý làm giảm phù nề cục bộ, tăng cường lưu thông chất nhầy hoặc kích thích tuần hoàn máu.

Kỹ thuật Hít thở sâu và Nín thở nhẹ nhàng (Buteyko Modified)

Kỹ thuật này, dựa trên phương pháp Buteyko, giúp cải thiện sự thông thoáng của đường thở bằng cách điều chỉnh nồng độ Carbon Dioxide (CO2) trong cơ thể.

Cách thực hiện:

• Ngồi thẳng, hít thở nhẹ nhàng và chậm rãi bằng mũi (nếu có thể).

• Hít vào và thở ra một cách bình thường.

• Thực hiện nín thở nhẹ nhàng (khoảng $5-10$ giây), đến khi bạn cảm thấy cần phải thở gấp.

• Thả ra và thở lại nhẹ nhàng bằng mũi.

Tác dụng: Tăng nhẹ nồng độ CO2 có thể làm giãn các mạch máu, bao gồm cả mạch máu ở cuốn mũi, giúp giảm sưng và làm dễ thở khi bị nghẹt mũi tạm thời.

Kỹ thuật Massage vùng mặt quanh mũi và xoang

Kích thích vật lý giúp làm lỏng chất nhầy ứ đọng và giảm áp lực xoang.

• Massage cánh mũi: Dùng ngón tay trỏ và giữa day tròn nhẹ nhàng ở hai bên cánh mũi (vị trí giao với má) khoảng $30$ giây.

• Massage trán và giữa lông mày: Dùng ngón cái ấn nhẹ vào huyệt Ấn đường (giữa hai lông mày) và day nhẹ.

• Massage dưới hốc mắt: Dùng các ngón tay gõ nhẹ hoặc day theo đường xương dưới mắt.

• Tác dụng: Giúp kích thích lưu thông máu và dẫn lưu chất nhầy, giảm cảm giác căng tức do nghẹt.

Tận dụng hơi ấm và độ ẩm (Xông hơi và Hít hơi nước ấm

Hơi nước là chất làm loãng chất nhầy tự nhiên và an toàn nhất.

• Xông hơi mặt: Đặt mặt trên một bát nước nóng (cẩn thận để tránh bỏng), trùm khăn tắm lên đầu và hít hơi nước ấm trong $5-10$ phút.

• Hít hơi nước khi tắm: Tắm dưới vòi sen nước nóng, đóng cửa phòng tắm để giữ hơi nước. Hơi ẩm nóng giúp làm loãng dịch nhầy đặc và làm dịu niêm mạc bị kích ứng.

Thay đổi tư thế ngủ và kê gối cao

Đối với nghẹt mũi xảy ra vào ban đêm, tư thế là yếu tố quan trọng nhất.

• Thực hiện: Kê đầu giường cao lên (15-30 độ) hoặc sử dụng thêm một chiếc gối dưới đầu và vai.

• Cơ chế: Trọng lực giúp ngăn chặn chất lỏng và chất nhầy tích tụ ở khoang mũi khi bạn nằm thẳng, qua đó giảm áp lực và giúp dễ thở khi bị nghẹt mũi suốt đêm.

Áp dụng Nhiệt cục bộ (Chườm ấm vùng mặt)

Việc áp dụng nhiệt ấm lên vùng xoang mũi và trán giúp làm dịu niêm mạc, tăng tuần hoàn máu và làm lỏng chất nhầy nhanh chóng.

Thực hiện:

• Chuẩn bị một chiếc khăn sạch, nhúng vào nước ấm (không quá nóng để tránh bỏng).

• Vắt khô khăn và đắp lên vùng trán, mắt và sống mũi khoảng $5-10$ phút.

Cơ chế: Nhiệt độ ấm giúp làm giãn các mạch máu và làm lỏng chất nhầy đặc trong xoang và khoang mũi, giúp dịch nhầy dễ dàng thoát ra, cải thiện sự thông thoáng.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý ấm

Rửa mũi loại bỏ vật cản trực tiếp và giảm viêm.

• Thực hiện: Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý ($0.9\%$) ấm, dùng bình rửa mũi hoặc chai xịt áp lực nhẹ.

• Lợi ích: Nước muối cuốn trôi dị nguyên, chất nhầy đặc và giảm sưng niêm mạc, giúp thông thoáng đường thở gần như ngay lập tức.

Khi nào cần đến thuốc hỗ trợ 

Trong những trường hợp nghẹt mũi quá nặng hoặc kéo dài, cần cân nhắc sử dụng thuốc hỗ trợ dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế. Dùng thuốc phải có sự tư vấn từ bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên môn.

Khuyến nghị sử dụng thuốc xịt mũi co mạch (Theo chỉ dẫn)

• Tác dụng: Thuốc co mạch (Ví dụ: Oxymetazoline) giúp làm co các mạch máu sưng tấy, mang lại cảm giác dễ thở nhanh chóng.

• Lưu ý: Chỉ sử dụng tối đa 3 ngày liên tục để tránh hiện tượng nghẹt mũi tái phát do thuốc (Rhinitis Medicamentosa) và phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thuốc kháng Histamine (Nếu nguyên nhân do dị ứng)

• Tác dụng: Nếu nghẹt mũi do phản ứng dị ứng (phấn hoa, bụi), thuốc kháng Histamine giúp ngăn chặn phản ứng viêm và giảm phù nề niêm mạc.

• Lưu ý: Chọn các loại kháng Histamine thế hệ mới ít gây buồn ngủ hơn.

Phòng ngừa và tăng cường sức khỏe hô hấp

Các biện pháp dài hạn giúp giảm tần suất nghẹt mũi tái phát.

Tập thể dục nhẹ nhàng (Giúp tăng lưu thông máu)

Hoạt động thể chất nhẹ (như đi bộ, Yoga) có thể tạm thời giúp thông mũi do kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm co mạch và giảm sưng.

Tăng cường miễn dịch toàn diện

Chế độ ăn giàu Vitamin C, D, và kẽm. Ngủ đủ giấc và tránh stress kéo dài để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, chống lại virus cảm lạnh và cúm.

Giữ ấm cơ thể

Đảm bảo cổ, ngực và bàn chân được giữ ấm, đặc biệt khi thời tiết thay đổi, để tránh cảm lạnh, nguyên nhân thường gặp gây nghẹt mũi.

Để dễ thở khi bị nghẹt mũi một cách hiệu quả, hãy ưu tiên các kỹ thuật vật lý không dùng thuốc như rửa mũi, xông hơi và áp dụng các mẹo tác động trực tiếp như kỹ thuật nín thở Buteyko. Các giải pháp này vừa an toàn, vừa mang lại hiệu quả thông thoáng nhanh chóng. Nếu tình trạng nghẹt mũi không cải thiện sau $10$ ngày hoặc trở nên mạn tính, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị nguyên nhân gốc rễ.

Xem thêm: nguyên nhân nghẹt mũi, cách hết nghẹt mũi nhanh