Cúm A có nôn không? Dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị

Nội dung bài viết

    Khi dịch cúm A bùng phát, nhiều người lo lắng không chỉ về các triệu chứng hô hấp điển hình mà còn thắc mắc: Cúm A có nôn không? Đây là câu hỏi rất thường gặp, đặc biệt là ở các bậc phụ huynh khi trẻ nhỏ bị bệnh. Mặc dù cúm A chủ yếu là bệnh lý đường hô hấp, nhưng trên thực tế, nôn mửa và các vấn đề tiêu hóa vẫn có thể xảy ra. Bài viết này cpc1hn sẽ phân tích chi tiết cơ chế nào khiến cúm A gây nôn, dấu hiệu nhận biết và quan trọng nhất là cách điều trị, chăm sóc đúng đắn để phòng tránh biến chứng mất nước nguy hiểm.

    Tổng quan về Cúm A và các triệu chứng chính 

    Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus Influenza A gây ra. Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng qua các giọt bắn khi ho, hắt hơi.

    Tổng quan về Cúm A và các triệu chứng chính 

    Các triệu chứng điển hình của Cúm A bao gồm:

    • Sốt cao đột ngột: Thường trên $38.5^{\circ}C$, kèm theo ớn lạnh.

    • Đau nhức toàn thân: Đau đầu dữ dội, đau mỏi cơ và khớp, mệt mỏi rã rời.

    • Triệu chứng hô hấp: Viêm họng, sổ mũi, nghẹt mũi, ho khan hoặc ho có đờm.

    • Mệt mỏi: Cảm giác kiệt sức kéo dài.

    Cần lưu ý, đa số người mắc cúm A chỉ biểu hiện các triệu chứng hô hấp và toàn thân. Tuy nhiên, tình trạng có thể khác biệt ở một số nhóm đối tượng, đặc biệt là trẻ em.

    Cúm A có gây nôn không? Triệu chứng tiêu hóa của Cúm A 

    Câu trả lời là: Cúm A CÓ THỂ gây nôn, buồn nôn hoặc tiêu chảy, nhưng đây không phải là triệu chứng cốt lõi của bệnh.

    Cúm A có gây nôn không? Triệu chứng tiêu hóa của Cúm A 

    Nhóm Triệu Chứng

    Mức độ phổ biến ở người lớn

    Mức độ phổ biến ở trẻ em

    Hô hấp , Sốt, ho, đau mỏi

    Rất phổ biến

    Rất phổ biến

    Tiêu hóa (Nôn, buồn nôn, tiêu chảy)

    Hiếm gặp

    Phổ biến hơn (tùy thuộc chủng virus và độ tuổi)

    Ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, hệ tiêu hóa còn non yếu và phản ứng miễn dịch toàn thân mạnh mẽ hơn, do đó, các vấn đề như nôn trớ, buồn nôn, và đi ngoài phân lỏng có thể xuất hiện, khiến phụ huynh nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác.

    Cơ chế gây nôn và buồn nôn của Cúm A

    Để hiểu rõ hơn tại sao cúm A có nôn, chúng ta cần tìm hiểu về cơ chế phản ứng của cơ thể khi bị virus tấn công:

    Cơ chế gây nôn và buồn nôn của Cúm A
    • Tác động của Cytokine (Chất trung gian gây viêm): Khi virus cúm xâm nhập, hệ thống miễn dịch sẽ giải phóng hàng loạt các chất trung gian gây viêm gọi là Cytokine. Các chất này không chỉ gây sốt, đau cơ mà còn có thể tác động trực tiếp lên Trung tâm nôn nằm trong não bộ, gây ra cảm giác buồn nôn và kích thích phản xạ nôn.

    • Kích ứng đường tiêu hóa gián tiếp: Ở trẻ nhỏ, việc nuốt dịch đờm, dịch tiết đường hô hấp chứa virus có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột, dẫn đến phản ứng nôn trớ.

    • Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc kháng virus hoặc thuốc hạ sốt, giảm đau (như NSAIDs) nếu không được sử dụng đúng cách hoặc dùng khi bụng đói có thể gây kích ứng dạ dày, dẫn đến buồn nôn.

    Vì sao trẻ em cúm A dễ bị triệu chứng tiêu hóa

    Trẻ em là đối tượng dễ gặp các triệu chứng tiêu hóa nhất khi mắc cúm A vì các lý do sau:

    • Hệ thống miễn dịch và tiêu hóa chưa hoàn thiện: Khả năng kiểm soát phản ứng viêm của cơ thể trẻ còn yếu, khiến phản ứng toàn thân (bao gồm cả triệu chứng tiêu hóa) diễn ra mạnh mẽ hơn.

    • Phản xạ nôn dễ bị kích thích: Trung tâm nôn của trẻ nhỏ nhạy cảm hơn người lớn.

    • Sự khác biệt về chủng virus: Một số chủng cúm A (ví dụ như một số biến thể H3N2) đã được ghi nhận có xu hướng gây ra các triệu chứng về đường tiêu hóa ở trẻ em nhiều hơn.

    Cách điều trị cúm A khi trẻ bị nôn

    Mục tiêu quan trọng nhất khi điều trị nôn do cúm A là ngăn ngừa mất nước và rối loạn điện giải.

    Phương pháp

    Cách điều trị chi tiết

    Bù nước và điện giải

    Cho trẻ uống dung dịch Oresol (hoặc nước lọc, nước trái cây pha loãng) ngay sau mỗi lần nôn. Lưu ý: Uống từng ngụm nhỏ, chậm rãi, tránh uống ồ ạt dễ kích thích nôn ngược. Pha Oresol đúng hướng dẫn.

    Dinh dưỡng hợp lý

    Chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần, ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa. Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng.

    Quản lý thuốc

    Tham khảo ý kiến bác sĩ/dược sĩ về việc sử dụng thuốc chống nôn. Không tự ý dùng thuốc chống nôn cho trẻ nếu chưa có chỉ định.

    Nghỉ ngơi

    Đảm bảo người bệnh được nghỉ ngơi tuyệt đối để cơ thể phục hồi.

    Phân biệt: Cúm A vs “Cúm dạ dày”

    Để tránh nhầm lẫn trong điều trị, bạn cần phân biệt rõ Cúm A và "Cúm dạ dày" (thực chất là viêm dạ dày ruột cấp):

    Đặc điểm

    Cúm A (Influenza)

    "Cúm dạ dày" (Viêm dạ dày ruột cấp)

    Tác nhân gây bệnh

    Virus Cúm (Influenza A, B)

    Rotavirus, Norovirus, Adenovirus

    Triệu chứng chính

    Hô hấp (Sốt cao, đau cơ, ho, đau họng)

    Tiêu hóa (Nôn mửa, tiêu chảy cấp, đau bụng)

    Triệu chứng thứ yếu

    Nôn/tiêu chảy nhẹ (đặc biệt ở trẻ em)

    Sốt nhẹ (hoặc không sốt), mệt mỏi.

    Khả năng biến chứng

    Biến chứng hô hấp (Viêm phổi, suy hô hấp)

    Mất nước, rối loạn điện giải cấp tính

    Dấu hiệu nôn mửa và biến chứng cần lưu ý

    Nôn mửa do cúm A thường không nguy hiểm, nhưng nếu nôn kéo dài có thể dẫn đến mất nước và các biến chứng khác.

    Dấu hiệu nôn mửa và biến chứng cần lưu ý

    Cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế NGAY LẬP TỨC nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

    • Nôn không ngừng: Nôn liên tục (trên 3 lần/giờ) không thể uống được nước.

    • Dấu hiệu mất nước nghiêm trọng: Khát nước dữ dội, môi khô, mắt trũng, da mất đàn hồi, khóc không có nước mắt, không đi tiểu trong 6-8 giờ (ở trẻ nhỏ).

    • Nôn ra máu hoặc chất nôn có màu bất thường: Có màu xanh, vàng đậm.

    • Các dấu hiệu cảnh báo khác: Sốt cao kéo dài không hạ, khó thở, co giật, li bì, lơ mơ.

    Cúm A có thể gây nôn, đặc biệt ở trẻ nhỏ, nhưng đây là một triệu chứng thứ yếu. Điều quan trọng là theo dõi sát sao, bù nước điện giải đầy đủ và kịp thời tham vấn ý kiến bác sĩ nếu triệu chứng nôn mửa trở nên nghiêm trọng hoặc xuất hiện dấu hiệu mất nước

    Việc tiêm phòng vắc-xin cúm hàng năm vẫn là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

    Xem thêm: cúm a có bị mất vị giác không , cúm A có bị tiêu chảy không

     

    Lưu Thanh Lam
    Dược sĩ - Lưu Thanh Lam
    Tốt nghiệp chuyên nghành quản lý và cung ứng thuốc với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm, tham gia đào tạo chuyên môn cho dược sĩ mới ra trường. Hiện đang là Dược sĩ tư vấn tại Công ty cổ phần Dược phẩm CPC1 Hà Nội.
    Xem thông tin
    Cập nhật lúc : 02/12/2025 17:01