Khám vùng kín bao gồm những gì? Quy trình thế nào?

Khám vùng kín là một bước chăm sóc sức khỏe quan trọng giúp chị em theo dõi tình trạng “cô bé” và kịp thời phát hiện những bất thường nếu có. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn e ngại và chưa thực sự hiểu rõ về quy trình thăm khám này. Hãy cùng cpc1hn tìm hiểu về quy trình khám vùng kín cũng như những thông tin quan trọng cần biết trong bài viết này nhé!

Khám vùng kín là gì?

Khám vùng kín (hay còn gọi là khám phụ khoa) là quá trình bác sĩ chuyên khoa phụ sản tiến hành kiểm tra cơ quan sinh dục nữ, bao gồm cả bên ngoài (âm hộ, môi lớn, môi bé, vùng mu) và bên trong (âm đạo, cổ tử cung, tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng,…).

Ngoài ra, tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu kết hợp thêm các xét nghiệm chuyên sâu như soi tươi khí hư, Pap smear, xét nghiệm HPV, siêu âm tử cung - buồng trứng,… để có chẩn đoán chính xác hơn.

Mục đích của việc khám vùng kín là để:

• Đánh giá tình trạng sức khỏe sinh sản tổng thể.

• Phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa như viêm nhiễm âm đạo, nấm, viêm cổ tử cung, u nang buồng trứng, ung thư cổ tử cung,…

• Theo dõi nội tiết tố và chu kỳ kinh nguyệt.

• Tư vấn chăm sóc, duy trì đời sống sinh lý - sinh sản lành mạnh.

Ai nên đi khám vùng kín?

Không chỉ những người đã kết hôn hay từng quan hệ tình dục mới cần khám vùng kín, mà ngay cả các bạn nữ chưa từng phát sinh quan hệ tình dục cũng nên kiểm tra định kỳ. Bởi kể từ giai đoạn dậy thì, sự thay đổi nội tiết tố cùng những yếu tố như lối sống, môi trường, chế độ sinh hoạt hay thói quen vệ sinh vùng kín cũng đều có thể dẫn đến viêm nhiễm và nhiều bệnh lý phụ khoa khác.

Ngoài ra, do vị trí cơ quan sinh dục nữ nằm giữa lỗ tiểu và hậu môn, nơi tập trung nhiều vi khuẩn nên nếu vệ sinh không đúng cách, thụt rửa sâu âm đạo hoặc dùng dung dịch có chất tẩy mạnh sẽ dễ làm mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.

Chị em cũng không cần lo lắng về việc khám vùng kín ở người chưa lập gia đình hay chưa quan hệ. Bởi quá trình này hoàn toàn không đau đớn và không gây ảnh hưởng đến màng trinh.

Thời điểm thích hợp đi khám vùng kín phụ nữ

Thời điểm lý tưởng để thực hiện khám vùng kín lần đầu là vào độ tuổi 13 - 15. Sau đó, chị em nên duy trì thói quen thăm khám định kỳ để theo dõi và bảo vệ sức khỏe sinh sản một cách tốt nhất. 

Trong trường hợp chưa từng khám trước đó, chị em nên chủ động kiểm tra phụ khoa vào các thời điểm quan trọng sau:

• Trước khi kết hôn: Khám sức khỏe tiền hôn nhân giúp phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, từ đó có hướng điều trị kịp thời nhằm đảm bảo hạnh phúc hôn nhân và thiên chức làm mẹ sau này.

• Khi có kế hoạch mang thai: Việc tầm soát và đánh giá sức khỏe sinh sản trước khi mang thai sẽ giúp phát hiện sớm các bất thường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, góp phần đảm bảo thai kỳ an toàn và tránh những biến chứng không mong muốn.

• Khi xuất hiện dấu hiệu bất thường: Cần đi khám ngay nếu có các biểu hiện sau: khí hư ra nhiều, có màu sắc hoặc mùi lạ; ngứa rát, sưng đau hoặc loét vùng kín; đau bụng dưới; đau khi quan hệ tình dục; tiểu buốt, tiểu rát; ra máu ngoài kỳ kinh hoặc sau khi quan hệ.

Bên cạnh đó, lựa chọn thời điểm khám cũng rất quan trọng để kết quả chẩn đoán chính xác nhất. Thời gian phù hợp nhất để khám vùng kín phụ nữ là sau khi sạch kinh khoảng từ 3 - 5 ngày. 

Không nên khám trong kỳ kinh nguyệt vì lúc này tử cung đang bong niêm mạc và chảy máu nên sẽ gây khó khăn trong việc quan sát cũng như lấy mẫu xét nghiệm. Ngoài ra, cổ tử cung mở rộng trong giai đoạn này có thể khiến vi khuẩn dễ xâm nhập, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ở cuối chu kỳ kinh, lớp niêm mạc tử cung dày lên khiến hình ảnh siêu âm càng khó quan sát rõ ràng.

Thời điểm quanh ngày rụng trứng cũng không được khuyến khích khám vùng kín vì dịch âm đạo sinh lý dễ bị nhầm lẫn với khí hư bất thường. 

Khám vùng kín phụ nữ bao gồm những gì? Quy trình chi tiết

Khi đi khám vùng kín, bác sĩ sẽ bắt đầu bằng bước khám lâm sàng, sau đó chỉ định một số xét nghiệm và kiểm tra chuyên sâu để phát hiện sớm các bất thường ở cơ quan sinh dục. Quy trình này thường bao gồm:

• Khám bên ngoài: Bác sĩ sẽ quan sát và sờ nắn vùng ngực, hai bầu vú và cơ quan sinh dục ngoài để kiểm tra xem có dấu hiệu bất thường như sưng, viêm, u cục hay tổn thương nào hay không.

• Khám âm đạo bằng mỏ vịt: Ở phụ nữ đã trải qua quan hệ tình dục, bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa dụng cụ mỏ vịt đã được vô trùng vào âm đạo để quan sát cổ tử cung và thành âm đạo. Đồng thời, có thể lấy mẫu dịch hoặc tế bào cổ tử cung để xét nghiệm khi nghi ngờ có bệnh lý phụ khoa.

• Khám tử cung và hai phần phụ bằng tay: Sau đó, bác sĩ sẽ sờ nắn vùng bụng để xác định vị trí, kích thước và hình dạng tử cung. Nếu cần thiết có thể kết hợp thêm siêu âm bụng hoặc siêu âm đầu dò để đánh giá cụ thể hơn các cơ quan như tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng,…

• Xét nghiệm Pap smear (hay còn gọi là phết tế bào cổ tử cung): Đây là xét nghiệm nhằm tầm soát sớm ung thư cổ tử cung. Theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), phụ nữ từ 21 - 29 tuổi nên thực hiện 3 năm/lần; từ 30 tuổi trở lên sẽ kết hợp xét nghiệm HPV để quyết định tần suất kiểm tra.

• Xét nghiệm HPV: Nhằm phát hiện virus HPV - nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Xét nghiệm này thường được thực hiện song song với Pap smear ở phụ nữ trên 30 tuổi.

• Xét nghiệm CA-125: CA-125 là một loại protein chỉ điểm khối u, có thể tăng cao khi có ung thư buồng trứng. Vì vậy, trong trường hợp nghi ngờ, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm này để hỗ trợ chẩn đoán.

• Xét nghiệm nội tiết tố: Nhằm đánh giá sức khỏe sinh sản, khả năng mang thai và cân bằng nội tiết; bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm này để phát hiện sớm các rối loạn hormone ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc khả năng sinh sản.

• Soi cổ tử cung: Là thủ thuật quan sát trực tiếp cổ tử cung bằng thiết bị phóng đại, kết hợp với các kỹ thuật như soi tươi, nhuộm hoặc nuôi cấy mẫu để phát hiện sớm tổn thương, viêm nhiễm hay tế bào bất thường.

• Siêu âm đầu dò âm đạo hoặc siêu âm bụng: Nhằm đánh giá cấu trúc tử cung, buồng trứng và phần phụ. Siêu âm đầu dò chỉ áp dụng cho phụ nữ đã có quan hệ tình dục. Do đó, đối với người chưa quan hệ, bác sĩ sẽ thay bằng siêu âm bụng để đảm bảo an toàn.

• Siêu âm vú: Sử dụng sóng âm tần cao để kiểm tra cấu trúc bên trong tuyến vú, giúp phát hiện sớm các tổn thương hoặc khối u nhỏ không sờ thấy bằng tay.

• Chụp nhũ ảnh tuyến vú: Là phương pháp X-quang chuyên biệt để tầm soát ung thư vú, thường được khuyến nghị cho phụ nữ từ 40 tuổi trở lên hoặc đối tượng có nguy cơ cao.

Cần lưu ý gì khi sau đi khám vùng kín?

Một số chị em sau khi khám vùng kín có thể gặp tình trạng ra máu vùng kín nhẹ. Theo các bác sĩ phụ sản, không phải lúc nào hiện tượng này cũng là bất thường. Nếu máu ra ít và không kéo dài quá 2 - 3 ngày thì đây chỉ là phản ứng bình thường do quá trình lấy mẫu xét nghiệm hoặc thăm khám cổ tử cung gây ra. Do đó, chị em không cần quá lo lắng.

Tuy nhiên, cần quan sát kỹ tính chất, lượng máu và thời gian chảy để xác định chính xác nguyên nhân. Nếu thấy máu ra nhiều, kéo dài kèm đau bụng hoặc khí hư bất thường thì cần đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Sau khi thăm khám, chị em cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ hằng ngày.

• Chỉ rửa nhẹ bên ngoài, không thụt rửa sâu vào âm đạo để tránh làm tổn thương niêm mạc hoặc gây mất cân bằng vi sinh. 

• Nên chọn dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, tránh loại có chất tẩy mạnh.

• Mặc quần lót rộng thoáng, thấm hút tốt để vùng kín luôn khô ráo.

Trong trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh phụ khoa, người bệnh cần:

• Tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị của bác sĩ, dùng thuốc đúng liều, không tự ý ngưng hoặc đổi thuốc. 

• Với các bệnh lý viêm nhiễm, nên kiêng quan hệ tình dục trong suốt quá trình điều trị để tránh làm bệnh nặng thêm hoặc lây nhiễm chéo cho bạn tình.

>>>Xem thêm:

• 9 cách trị đau rát vùng kín đơn giản, hiệu quả tại nhà
• 5 cách cân bằng độ ph vùng kín về mức bình thường

Khám vùng kín phụ nữ không chỉ đơn thuần là kiểm tra âm đạo mà còn là quá trình thăm khám toàn diện cơ quan sinh sản của nữ giới. Thông qua đó, bác sĩ có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý phụ khoa. Chị em nên thực hiện khám vùng kín định kỳ để bảo vệ sức khỏe sinh sản toàn diện.