Mọc mụn vùng kín sau sinh do đâu? Cách chăm sóc và phòng ngừa

Sau khi sinh, cơ thể mẹ trải qua hàng loạt thay đổi từ nội tiết tố, miễn dịch cho tới cấu trúc da và niêm mạc vùng kín. Mặc dù nhiều bà mẹ nghĩ rằng “mọc mụn vùng kín sau sinh” là chuyện nhỏ và sẽ tự hết, thực tế không hẳn vậy. Theo một phân tích toàn cầu của World Health Organization (WHO) và các đối tác công bố năm 2023, hơn 1/3 phụ nữ sau sinh (khoảng ≥ 40 triệu người mỗi năm) gặp các vấn đề sức khỏe kéo dài  như đau khi quan hệ (35 %), đau lưng (32 %), hoặc tiểu tiện không kiểm soát (8–31 %). Những con số này chỉ là phần nổi của “tảng băng” còn những vấn đề da-niêm mạc như mọc mụn vùng kín sau sinh thường bị xem nhẹ. Vì vậy, hiểu nguyên nhân, dấu hiệu cần lưu ý, và cách chăm sóc đúng cách sẽ giúp mẹ vừa an tâm vừa chủ động trong chăm sóc vùng kín đảm bảo sức khỏe và chất lượng cuộc sống sau sinh. Cùng CPC1 Hà Nội tìm hiểu nhé!

Vì sao mẹ sau sinh dễ mọc mụn ở vùng kín?

Vùng kín sau sinh trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết. Có ba yếu tố chính làm tăng nguy cơ nổi mụn ở vùng kín sau sinh:

• Hormone thay đổi: Sau sinh, nồng độ estrogen và progesterone sụt giảm mạnh mẽ, gây mất cân bằng nội tiết. Sự thay đổi này có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển.

• Môi trường ẩm ướt: Sản dịch, mồ hôi, và dịch tiết âm đạo ra liên tục khiến khoang âm ẩm ướt. Đây là môi trường lý tưởng cho nấm men, vi khuẩn và tình trạng viêm nang lông phát sinh.

• Hệ miễn dịch suy giảm: Sức đề kháng của mẹ sau sinh còn yếu, khiến da và niêm mạc vùng kín dễ bị kích ứng và nhiễm trùng hơn.

Các nguyên nhân phổ biến

Các loại mụn xuất hiện ở vùng kín có thể được chia thành hai nhóm nguyên nhân chính:

Nguyên nhân do kích ứng và vệ sinh:

• Viêm nang lông (Folliculitis): Thường gặp nhất. Do vi khuẩn xâm nhập vào nang lông bị tổn thương (có thể do cạo/tẩy lông). Biểu hiện là các mụn đỏ nhỏ, có nhân trắng hoặc không, gây ngứa nhẹ.

• Dị ứng da và mỹ phẩm: Dị ứng mỹ phẩm từ dung dịch vệ sinh, nước xả vải, hoặc chất liệu của băng vệ sinh/quần lót có thể gây kích ứng, tạo ra các nốt mẩn đỏ, ngứa ngáy.

• Vệ sinh vùng kín chưa đúng cách: Để vùng kín quá ẩm ướt hoặc dùng xà phòng/dung dịch có chất tẩy rửa mạnh làm mất cân bằng pH, tạo điều kiện cho mụn phát triển.

Nguyên nhân do bệnh lý truyền nhiễm hoặc da liễu:

• Viêm âm đạo/âm hộ: Khi bị viêm nhiễm, ngoài dịch tiết âm đạo bất thường, mẹ còn có thể thấy các nốt sưng đỏ, đôi khi là mụn nước do kích ứng niêm mạc.

• Mụn rộp sinh dục, sùi mào gà: Đây là các bệnh lý truyền nhiễm. Mụn rộp thường là mụn nước li ti, gây đau rát. Sùi mào gà là các nốt sùi màu hồng, có hình dạng như súp lơ.

Cách nhận biết mọc mụn ở vùng kín sau sinh bình thường hay dấu hiệu bệnh lý

Cách xử lý và chăm sóc vùng kín khi bị mọc mụn sau sinh

Khi phát hiện nổi mụn vùng kín sau sinh, mẹ cần bình tĩnh và áp dụng các biện pháp chăm sóc an toàn sau:

• Giữ vệ sinh vùng kín tuyệt đối: Rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm sạch hoặc dung dịch vệ sinh có pH cân bằng, không chứa chất tẩy rửa mạnh.

• Giữ khô ráo: Sau khi vệ sinh, lau khô vùng kín bằng khăn sạch riêng biệt. Thay quần lót thường xuyên và chọn chất liệu cotton thoáng mát.

• Không tự ý nặn mụn: Việc nặn mụn có thể khiến vi khuẩn gây mụn lan rộng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và tạo sẹo.

• Hạn chế kích ứng: Tránh cạo hoặc wax lông vùng kín trong thời gian này. Tránh sử dụng xà phòng thơm hoặc các sản phẩm dị ứng mỹ phẩm khác.

Khi nào cần đến bác sĩ để tránh biến chứng hoặc lây nhiễm

Nếu nổi mụn ở vùng kín sau sinh kéo dài hơn một tuần, mụn lan rộng, hoặc kèm theo bất kỳ dấu hiệu bệnh lý nguy hiểm nào đã nêu (sốt, mụn nước, sùi, dịch hôi), mẹ cần đến gặp bác sĩ phụ khoa hoặc da liễu ngay lập tức.

Chẩn đoán sớm sẽ giúp loại trừ các bệnh lý truyền nhiễm, điều trị kịp thời viêm nang lông hoặc các vấn đề da liễu khác, giúp mẹ tránh được các biến chứng nguy hiểm và đảm bảo sức khỏe phụ nữ sau sinh.

Việc mọc mụn vùng kín sau sinh không nên bị xem là chuyện nhỏ hoặc chỉ “đợi cho hết”. Nếu diễn biến kéo dài hoặc có bất thường, mẹ cần chủ động khám và chăm sóc. 

>>>Xem thêm:

• Ra máu vùng kín sau sinh bao lâu thì hết? Khi nào là bất thường?
• Sưng vùng kín sau sinh có nguy hiểm không? Nguyên nhân

Hãy coi việc chăm sóc vùng kín như một phần thiết yếu trong hành trình làm mẹ: vệ sinh nhẹ nhàng, giữ khô thoáng, tránh tự nặn mụn, và khi xuất hiện dấu hiệu lạ đừng ngần ngại hẹn bác sĩ. Khi đó, mẹ không chỉ vượt qua giai đoạn sau sinh an toàn mà còn bảo vệ được sự tự tin, sức khỏe lâu dài và hạnh phúc của mình.