Nghẹt mũi hắt hơi: Nguyên nhân, chẩn đoán và cách xử lý

Bạn đang mệt mỏi vì cứ mỗi sáng thức dậy là nghẹt mũi hắt hơi liên tục khiến công việc và cuộc sống bị gián đoạn? Điều này khiến bạn khó chịu, gây mất tập trung, mệt mỏi, bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Hiểu rõ nguyên nhân, biết cách chẩn đoán và xử lý đúng cách sẽ giúp bạn thở dễ dàng, thoải mái trở lại chỉ sau một thời gian ngắn. Cùng Dược phẩm CPC1 Hà Nội tìm hiểu chi tiết nhé!

Tại sao lại bị nghẹt mũi hắt hơi?

Nghẹt mũi kèm hắt hơi là tình trạng phổ biến nhưng nhiều người thường bỏ qua. Tìm hiểu chi tiết nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn phòng ngừa và xử lý hiệu quả hơn. 

Viêm mũi dị ứng 

Viêm mũi dị ứng là tình trạng niêm mạc mũi phản ứng quá mức khi tiếp xúc với các dị nguyên như phấn hoa, bụi, lông thú hay nấm mốc. Biểu hiện thường gặp bao gồm nghẹt mũi, hắt hơi liên tục, ngứa mũi và chảy nước mũi trong, đôi khi kèm theo đỏ hoặc ngứa mắt. Tình trạng này có thể xuất hiện theo mùa hoặc quanh năm, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và giấc ngủ. Nếu không được kiểm soát, viêm mũi dị ứng có thể làm giảm hiệu quả công việc và gây mệt mỏi kéo dài.

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng đường hô hấp trên, như cảm lạnh hoặc viêm xoang do vi khuẩn và virus, cũng là nguyên nhân phổ biến gây nghẹt mũi và hắt hơi. Khi niêm mạc mũi bị viêm, cơ thể phản ứng bằng cách sản xuất nhiều dịch nhầy, khiến mũi tắc và khó thở. Kèm theo đó, người bệnh có thể sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi hoặc cảm giác nặng vùng mặt. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bao gồm nghỉ ngơi, bổ sung nước, vệ sinh mũi thường xuyên.

Tác nhân gây kích ứng

Tác nhân gây kích ứng là những yếu tố môi trường khiến niêm mạc mũi phản ứng quá mức, dẫn đến nghẹt mũi và hắt hơi liên tục. Các yếu tố phổ biến bao gồm khói thuốc, bụi bẩn, hóa chất, mùi mạnh, không khí ô nhiễm hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột. Khi tiếp xúc với những tác nhân này, cơ thể sẽ sản xuất nhiều dịch nhầy để bảo vệ niêm mạc mũi, đồng thời kích thích phản xạ hắt hơi. 

Chẩn đoán nghẹt mũi hắt hơi

Chẩn đoán nghẹt mũi kèm hắt hơi thường bắt đầu bằng việc bác sĩ hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh lý và các yếu tố môi trường mà bạn tiếp xúc. Tiếp theo, bác sĩ sẽ thăm khám mũi, kiểm tra niêm mạc, dịch mũi và có thể sử dụng xét nghiệm dị ứng hoặc cấy vi khuẩn nếu nghi ngờ nhiễm trùng. Trong một số trường hợp, hình ảnh học như CT scan xoang được chỉ định để phát hiện viêm xoang hoặc các vấn đề cấu trúc mũi. Chẩn đoán chính xác là bước quan trọng giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, giảm nhanh triệu chứng nghẹt mũi và hắt hơi, đồng thời ngăn ngừa biến chứng lâu dài.

Hướng dẫn cách điều trị khi bị nghẹt mũi hắt hơi

Người bị nghẹt mũi kèm hắt hơi thường cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Áp dụng đúng phương pháp điều trị sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

• Thay đổi môi trường sống: Giữ không gian sống và làm việc luôn sạch sẽ, thoáng mát, hạn chế bụi bẩn, khói thuốc, hóa chất và phấn hoa, những tác nhân dễ gây kích ứng niêm mạc mũi. Sử dụng máy lọc không khí, máy tạo độ ẩm hoặc tăng cường thông gió để cải thiện chất lượng không khí, giúp giảm tình trạng nghẹt mũi và hắt hơi.

• Vệ sinh mũi thường xuyên: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hàng ngày giúp loại bỏ bụi bẩn, dịch nhầy và các dị nguyên bám trên niêm mạc. Thực hiện đều đặn, đặc biệt khi xuất hiện các triệu chứng nghẹt mũi, hắt hơi hoặc sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, giúp giảm tần suất và mức độ khó chịu.

• Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Thuốc kháng histamine giúp giảm nhanh các triệu chứng hắt hơi, ngứa mũi và chảy nước mũi do dị ứng. Thuốc xịt mũi corticoid có tác dụng giảm viêm niêm mạc mũi, giúp thông mũi lâu dài, nên dùng theo hướng dẫn để đạt hiệu quả tối ưu.

• Biện pháp tại nhà hỗ trợ: Uống nhiều nước ấm hoặc trà gừng mật ong giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt và cảm giác khó chịu. Xông hơi bằng nước nóng giúp thông mũi, dễ thở hơn và thư giãn niêm mạc mũi. Kê gối cao khi ngủ giúp dịch nhầy thoát dễ dàng, giảm nghẹt mũi về đêm, cải thiện giấc ngủ.

• Thăm khám bác sĩ khi cần: Nếu triệu chứng kéo dài, đi kèm sốt, dịch mủ, đau nhức vùng mặt hoặc mũi, cần khám để loại trừ viêm xoang, nhiễm trùng hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.

Cách phòng ngừa nghẹt mũi hắt hơi hiệu quả

Để phòng ngừa tình trạng nghẹt mũi hắt hơi hiệu quả, bạn hãy áp dụng ngay một số phương pháp sau: 

• Giữ môi trường sống sạch sẽ: Lau dọn nhà cửa thường xuyên, hạn chế bụi, phấn hoa, lông thú và hóa chất.

• Tăng cường thông khí và độ ẩm phòng: Sử dụng máy lọc không khí, máy tạo ẩm hoặc mở cửa sổ để không khí lưu thông.

• Tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Hạn chế khói thuốc, mùi mạnh, không khí ô nhiễm hoặc gió lạnh đột ngột.

• Vệ sinh mũi thường xuyên: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và dị nguyên bám trên niêm mạc.

• Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin C, ngủ đủ giấc và tập thể dục đều đặn để nâng cao sức đề kháng.

• Khám sức khỏe định kỳ: Nếu có tiền sử dị ứng hoặc viêm xoang, nên kiểm tra định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để phòng ngừa tái phát.

Nghẹt mũi hắt hơi là hiện tượng khá phổ biến hiện nay nhưng nếu biết cách phòng ngừa và điều trị đúng phương pháp. Bạn hoàn toàn có thể giảm nhanh các triệu chứng khó chịu, nâng cao chất lượng cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày. Thực hiện vệ sinh mũi, thay đổi môi trường sống và áp dụng các biện pháp tại nhà sẽ giúp bạn thở dễ dàng hơn mỗi ngày.

Xem thêm: sổ mũi nghẹt mũi mất mùi, sổ mũi và nghẹt mũi có giống nhau không