Đau mắt đỏ nên ăn gì, kiêng gì? Gợi ý thực đơn

Đau mắt đỏ (viêm kết mạc) tuy không nguy hiểm tính mạng nhưng gây khó chịu, dễ lây lan và kéo dài nếu chăm sóc sai cách. Ngoài việc tuân thủ điều trị theo hướng dẫn bác sĩ, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng giúp giảm viêm, tăng sức đề kháng và rút ngắn thời gian hồi phục. Bài viết này CPC1 Hà Nội tổng hợp khuyến nghị từ American Academy of Ophthalmology (AAO) và chuyên gia dinh dưỡng, giúp bạn biết rõ nên ăn gì - kiêng gì khi bị đau mắt đỏ.

Đau mắt đỏ nên ăn gì?

Nhiều người khi bị đau mắt đỏ thường chỉ chú ý nhỏ thuốc hay kiêng gió bụi, nhưng ít ai biết rằng chế độ ăn uống lại có thể quyết định tốc độ hồi phục. Khi cơ thể được cung cấp đủ vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, hệ miễn dịch sẽ hoạt động hiệu quả hơn, từ đó giúp mắt giảm sưng viêm, dịu cảm giác khó chịu và rút ngắn thời gian khỏi bệnh.

Nếu bạn đang khó chịu vì mắt đỏ, rát và ngứa, thì đây là những thực phẩm nên ưu tiên ngay trong bữa ăn hàng ngày:

Rau xanh đậm: “Bộ lọc ánh sáng xanh” tự nhiên

 Cải bó xôi, cải xoăn, cải ngọt chứa lutein và zeaxanthin – hai dưỡng chất đã được chứng minh có khả năng bảo vệ võng mạc trước tác hại của ánh sáng xanh (Nutrients Journal, 2021). Ăn rau xanh đều đặn giúp giảm viêm, đồng thời tăng khả năng phục hồi niêm mạc mắt.

Cà rốt: Dưỡng chất vàng cho giác mạc

Beta-carotene trong cà rốt được cơ thể chuyển hóa thành vitamin A – chất cần thiết để giữ giác mạc khỏe mạnh và hỗ trợ mắt sáng rõ. Nếu bạn thấy mắt khô, nhạy sáng khi bị đau mắt đỏ, thêm cà rốt vào khẩu phần ăn là lựa chọn hợp lý.

Các loại quả mọng: Tăng đề kháng, giảm sưng đỏ

 Việt quất, dâu tây, mâm xôi hay cam chứa hàm lượng vitamin C và chất chống oxy hóa cao. Những dưỡng chất này giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus gây viêm kết mạc, đồng thời giảm sưng và đỏ mắt hiệu quả.

Cá nước lạnh: Giảm khô rát, chống viêm mạnh mẽ

Cá hồi, cá trích, cá thu giàu Omega-3, đặc biệt là DHA và EPA – hai axit béo có tác dụng chống viêm. Theo Investigative Ophthalmology & Visual Science (2020), Omega-3 giúp giảm khô mắt và nóng rát, triệu chứng thường gặp ở người bị đau mắt đỏ.

Lòng đỏ trứng: Bộ ba dưỡng chất cho võng mạc

 Lòng đỏ trứng không chỉ giàu kẽm mà còn chứa lutein và zeaxanthin – bộ ba dưỡng chất quan trọng giúp phục hồi chức năng võng mạc. Bổ sung 3–4 quả trứng/tuần có thể giúp mắt khỏe hơn trong giai đoạn phục hồi.

Sữa chua: Tăng sức mạnh hệ miễn dịch

Đau mắt đỏ thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra. Probiotic trong sữa chua giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó tăng cường khả năng miễn dịch toàn thân, gián tiếp hỗ trợ cơ thể chống lại viêm nhiễm ở mắt.

Những thực phẩm nên hạn chế khi bị đau mắt đỏ

Nhiều người nghĩ chỉ cần uống thuốc và giữ vệ sinh mắt là đủ. Nhưng sự thật là ăn uống sai cách có thể khiến mắt đỏ lâu lành hơn, thậm chí làm tình trạng viêm nặng thêm. Dưới đây là những nhóm thực phẩm bạn nên hạn chế trong giai đoạn này:

• Thức ăn cay nóng (ớt, hành, tỏi): Mặc dù tỏi và hành thường được coi là thực phẩm tốt cho miễn dịch, nhưng khi bị đau mắt đỏ, chúng có thể gây kích ứng, làm mắt nóng rát, chảy nước mắt nhiều hơn. Với người nhạy cảm, ăn quá cay có thể khiến triệu chứng đỏ mắt trở nên trầm trọng.

• Hải sản tanh (tôm, cua, cá biển nặng mùi): Các loại hải sản này có nguy cơ gây dị ứng, nổi mẩn hoặc ngứa, từ đó làm mắt thêm khó chịu. Trên thực tế, nhiều bác sĩ nhãn khoa khuyên bệnh nhân nên kiêng hải sản trong thời gian viêm kết mạc để tránh tình trạng mắt ngứa rát kéo dài.

• Rau muống: Theo quan niệm dân gian, rau muống có thể làm tăng tiết dịch, khiến vết viêm lâu lành. Dù chưa có nghiên cứu y khoa nào khẳng định chắc chắn, nhưng để an toàn, tốt nhất bạn nên tạm thời tránh loại rau này khi mắt đang sưng đỏ.

• Thực phẩm chế biến sẵn (xúc xích, mì gói, đồ chiên rán):  Đây là nhóm “kẻ thù” của hệ miễn dịch. Chúng chứa nhiều muối, chất béo bão hòa và chất bảo quản, dễ gây viêm, làm giảm khả năng tự phục hồi của mắt. Một chế độ ăn giàu đồ chế biến sẵn khiến cơ thể khó chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh.

• Đường, nước ngọt, rượu bia: Đường làm tăng phản ứng viêm, còn cồn trong rượu bia lại ức chế hệ miễn dịch. Kết hợp hai yếu tố này, quá trình hồi phục của mắt sẽ kéo dài, thậm chí mắt dễ tái viêm sau khi vừa khỏi.

Vì sao những thực phẩm này tác động đến mắt?

Nhiều người thắc mắc: “Chỉ ăn uống thôi, sao lại ảnh hưởng đến tình trạng đau mắt đỏ?” Thực tế, mắt là cơ quan có nhiều mao mạch nhỏ và rất nhạy cảm với phản ứng viêm. Khi bạn ăn những thực phẩm không phù hợp, chúng có thể:

• Kích thích phản ứng viêm: Thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc rượu bia làm cơ thể sản sinh nhiều cytokine gây viêm, khiến mắt đỏ lâu khỏi hơn (Journal of Inflammation Research, 2020).

• Suy yếu hệ miễn dịch: Đường, nước ngọt và thực phẩm chế biến sẵn làm giảm khả năng chống lại virus – nguyên nhân phổ biến gây viêm kết mạc.

• Gây dị ứng hoặc kích ứng: Hải sản tanh, rau muống có thể làm tăng cảm giác ngứa, khó chịu, khiến người bệnh gãi hoặc dụi mắt, từ đó dễ lây lan và kéo dài bệnh.

Chính những món quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày có thể “ngấm ngầm” kéo dài thời gian đau mắt đỏ của bạn.

Gợi ý thực đơn hỗ trợ chữa đau mắt đỏ

Một chế độ ăn thanh đạm, dễ tiêu, nhiều vitamin và dưỡng chất chống viêm sẽ giúp mắt nhanh phục hồi hơn. Bạn có thể tham khảo thực đơn sau:

• Bữa sáng: Cháo yến mạch ăn kèm sữa chua và vài lát dâu tây → Cung cấp probiotic cho hệ miễn dịch khỏe mạnh, cùng vitamin C giúp giảm viêm.

• Bữa trưa: Canh cải bó xôi nấu cá hồi, ăn cùng cơm trắng → Bổ sung lutein bảo vệ võng mạc và Omega-3 giúp chống khô, giảm nóng rát ở mắt.

• Bữa tối: Salad rau củ với trứng luộc và hạt óc chó → Kết hợp vitamin A, E, kẽm, lutein cùng chất béo lành mạnh, hỗ trợ quá trình tái tạo mô mắt.

Thay vì kiêng khem khổ sở, chỉ cần khéo chọn thực phẩm, bạn vừa có bữa ăn ngon miệng vừa giúp mắt hồi phục nhanh hơn.

>>>Xem thêm:

• 20 thực phẩm tốt cho mắt cận thị: Ăn gì để mắt khỏe hơn?
• 10 thực phẩm KHÔNG TỐT cho mắt theo khuyến cáo dinh dưỡng

Đau mắt đỏ sẽ phục hồi nhanh hơn nếu bạn kết hợp điều trị y tế với một chế độ ăn lành mạnh. Hãy ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, cá béo và sữa chua, đồng thời hạn chế đồ cay nóng, dầu mỡ và rượu bia. Nếu triệu chứng không cải thiện sau 5–7 ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn (mắt sưng nhiều, nhìn mờ, đau nhức dữ dội), bạn nên đến bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám kịp thời.