Nhỏ thuốc nhỏ mắt bị ngứa: Nguyên nhân và cách khắc phục

Bài viết “Nhỏ thuốc nhỏ mắt bị ngứa: Nguyên nhân và cách khắc phục” của Dược phẩm CPC1 Hà Nội giải đáp chi tiết lý do mắt khó chịu sau khi nhỏ thuốc. Nội dung cung cấp các loại thuốc nhỏ dễ gây ngứa, giải pháp giảm ngứa cùng mẹo nhỏ mắt chuẩn. Đây là cẩm nang giúp bạn chăm sóc và bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh, tránh tình trạng ngứa rát khó chịu.

Ngứa mắt sau khi nhỏ thuốc nhỏ mắt là hiện tượng gì?

Cảm giác ngứa mắt sau khi nhỏ thuốc là tình trạng khá phổ biến mà nhiều người từng trải qua. Thông thường, bạn có thể cảm thấy châm chích nhẹ, hơi cộm mắt hoặc kèm theo dịch nhầy mắt. Một số trường hợp còn xuất hiện đỏ mắt, dịch tiết mắt hay cảm giác khó chịu như có hạt bụi bên trong.

Hiện tượng này được chia thành hai nhóm:

• Ngứa sinh lý (tạm thời): Xảy ra ngay sau khi nhỏ thuốc do tác động phụ thuốc nhỏ mắt như độ pH, mùi thuốc hoặc các thành phần sát khuẩn. Cảm giác này thường nhanh chóng biến mất sau vài phút và không gây hại lâu dài.

• Ngứa do phản ứng bất lợi: Nếu cơn ngứa kéo dài, kèm dị ứng mắt, kết mạc bị viêm, dịch tiết mắt bất thường hoặc đỏ mắt. Đây có thể là dấu hiệu của tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt, vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt hoặc bệnh về mắt tiềm ẩn. Lúc này, cần ngừng sử dụng và thăm khám bác sĩ ngay để tránh biến chứng.

Nguyên nhân khiến nhỏ thuốc nhỏ mắt bị ngứa

Cảm giác ngứa mắt sau khi nhỏ thuốc có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những phản ứng nhẹ cho tới dấu hiệu cảnh báo bệnh về mắt nghiêm trọng hơn. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

• Dị ứng mắt với thành phần thuốc: Một số người có cơ địa nhạy cảm dễ bị dị ứng mắt khi tiếp xúc với hoạt chất hoặc chất bảo quản trong thuốc nhỏ mắt. Phản ứng này có thể kèm theo đỏ mắt, dịch nhầy mắt hoặc sưng mí, gây cảm giác khó chịu kéo dài.

• Tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt: Bất kỳ loại thuốc nào cũng có nguy cơ gây tác động phụ thuốc nhỏ mắt. Khi thuốc gây kích ứng nhẹ, bạn có thể thấy ngứa mắt, châm chích hoặc dịch tiết mắt tăng lên. Một số tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt là tạm thời, nhưng nếu kéo dài thì cần đổi loại thuốc phù hợp hơn.

• Kết mạc bị viêm: Khi kết mạc bị viêm, bề mặt mắt trở nên nhạy cảm hơn, khiến bạn dễ bị ngứa và rát ngay cả với loại thuốc nhỏ mắt thông thường. Tình trạng này thường đi kèm đỏ mắt, dịch tiết mắt hoặc sưng nhẹ quanh mắt.

• Nhiễm khuẩn từ thuốc nhỏ mắt: Nếu lọ thuốc bị mở nắp lâu, bảo quản sai cách hoặc đầu nhỏ chạm vào bề mặt mắt, nguy cơ vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt xâm nhập là rất cao. Khi đó, bạn có thể bị ngứa mắt, sưng, đỏ mắt và tiết nhiều dịch mủ, tiềm ẩn biến chứng viêm nặng.

• Các bệnh về mắt tiềm ẩn: Một số bệnh về mắt như viêm bờ mi, viêm kết mạc dị ứng, khô mắt mạn tính… khiến mắt trở nên nhạy cảm và dễ phản ứng mạnh hơn khi nhỏ thuốc. Lúc này, việc chỉ thay đổi thuốc là chưa đủ, bạn cần điều trị bệnh gốc để loại bỏ triệt để triệu chứng ngứa mắt.

Những loại thuốc nhỏ mắt dễ gây ngứa khi sử dụng

Không phải tất cả thuốc nhỏ mắt đều gây khó chịu, nhưng một số nhóm nhất định có nguy cơ cao khiến người dùng gặp tình trạng ngứa mắt, đỏ mắt hoặc tăng dịch tiết mắt. Dưới đây là những loại thường gặp:

• Thuốc nhỏ mắt chứa chất bảo quản mạnh: Các hoạt chất bảo quản như benzalkonium chloride giúp ngăn vi khuẩn phát triển trong lọ thuốc, nhưng lại có thể gây dị ứng mắt hoặc kích ứng ở những người có mắt nhạy cảm. Tình trạng này thường kèm dịch nhầy mắt hoặc cảm giác rát nhẹ.

• Thuốc điều trị viêm, dị ứng mắt: Một số thuốc nhỏ chứa corticoid hoặc kháng histamin dùng để giảm kết mạc bị viêm có thể gây tác động phụ thuốc nhỏ mắt như ngứa, nóng rát, nhất là khi dùng dài ngày hoặc quá liều.

• Thuốc kháng sinh dạng nhỏ mắt: Dù hiệu quả trong điều trị bệnh về mắt do vi khuẩn, nhưng thuốc kháng sinh cũng có thể gây tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt như khô, cộm, thậm chí phản ứng dị ứng mắt nếu người dùng mẫn cảm với thành phần.

• Thuốc nhỏ mắt điều trị glaucoma (tăng nhãn áp): Các hoạt chất như timolol hay brimonidine có thể gây kích ứng, dịch tiết mắt hoặc cảm giác ngứa nhẹ sau khi nhỏ. Đặc biệt, những người đang bị kết mạc bị viêm sẽ dễ gặp phản ứng mạnh hơn.

• Thuốc nhỏ mắt đã bị nhiễm khuẩn: Nếu lọ thuốc không được bảo quản đúng cách, vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt có thể sinh sôi, khi sử dụng sẽ gây ngứa mắt, đỏ mắt, sưng, thậm chí viêm nhiễm nghiêm trọng.

• Thuốc nhỏ mắt điều trị khô mắt có thành phần không phù hợp: Một số loại dung dịch bôi trơn chứa thành phần gây kích ứng ở một số người, dẫn tới ngứa mắt hoặc tăng dịch nhầy mắt, đặc biệt ở người bị bệnh về mắt mạn tính.

Cách xử lý khi nhỏ thuốc nhỏ mắt bị ngứa

Khi gặp phải tình trạng ngứa mắt sau khi nhỏ thuốc, điều quan trọng là bạn cần xác định nguyên nhân để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh làm tình trạng thêm nghiêm trọng. Dưới đây là những bước bạn nên thực hiện khi có dấu hiệu dị ứng mắt, đỏ mắt hoặc tăng dịch tiết mắt do tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt:

• Ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức: Nếu cảm giác ngứa, châm chích kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu như kết mạc bị viêm, mắt đỏ rực, sưng tấy, bạn nên ngưng dùng thuốc ngay. Tiếp tục sử dụng có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hoặc gây tổn thương mắt sâu hơn.

• Rửa sạch mắt bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch: Để loại bỏ phần thuốc nhỏ còn sót lại hoặc các tác nhân gây kích ứng, hãy rửa mắt nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý vô trùng. Việc này giúp làm giảm dịch nhầy mắt, dị ứng và hạn chế nguy cơ vi khuẩn xâm nhập khi có hiện tượng vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt do lọ thuốc nhiễm khuẩn.

• Không dụi mắt hoặc tác động mạnh lên mắt: Việc dụi mắt khi ngứa có thể làm tổn thương thêm vùng niêm mạc, khiến mắt dễ bị viêm nhiễm hoặc lan rộng hiện tượng dị ứng mắt. Thay vào đó, bạn nên nghỉ ngơi, tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh và bụi bẩn để mắt có cơ hội hồi phục.

• Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa mắt: Nếu triệu chứng ngứa mắt kèm theo đỏ mắt, tăng tiết dịch, hoặc có dấu hiệu bệnh về mắt khác, bạn nên đi khám để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ giúp đánh giá mức độ tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt và đưa ra phương án điều trị phù hợp, tránh tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi liều lượng.

• Kiểm tra lại nguồn gốc và hạn sử dụng thuốc nhỏ mắt: Đảm bảo thuốc bạn đang dùng còn trong thời gian sử dụng thuốc nhỏ mắt được khuyến cáo. Cần tránh dùng thuốc đã hết hạn hoặc bị nhiễm bẩn, vì đây cũng là nguyên nhân khiến mắt bị ngứa, kích ứng.

• Sử dụng thuốc nhỏ mắt phù hợp theo hướng dẫn: Tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt, không dùng chung thuốc với người khác để hạn chế nguy cơ vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt gây viêm nhiễm. Ngoài ra, chọn loại thuốc phù hợp với tình trạng mắt của bạn để tránh các tác động phụ thuốc nhỏ mắt không mong muốn.

Cách dùng thuốc nhỏ mắt đúng cách để hạn chế kích ứng

Việc dùng thuốc nhỏ mắt đúng kỹ thuật giảm nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt như dị ứng mắt, ngứa mắt, đỏ mắt hay thậm chí là kết mạc bị viêm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn hạn chế kích ứng khi dùng thuốc nhỏ mắt:

• Rửa tay sạch trước khi nhỏ thuốc: Việc vệ sinh tay kỹ lưỡng giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt, hạn chế nguy cơ gây viêm nhiễm hoặc kích ứng mắt, giảm tình trạng dịch tiết mắt và dịch nhầy mắt tăng lên do viêm.

• Không để đầu lọ thuốc chạm vào mắt hoặc vùng xung quanh: Đây là nguyên tắc quan trọng để tránh làm nhiễm khuẩn lọ thuốc nhỏ mắt. Đồng thời, ngăn ngừa tác động xấu lên vùng niêm mạc mắt, giảm thiểu nguy cơ bệnh về mắt phát sinh do nhiễm trùng hoặc kích ứng.

• Tuân thủ đúng liều lượng và tần suất sử dụng thuốc nhỏ mắt: Việc dùng thuốc quá nhiều lần hoặc vượt liều có thể gây ra tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt như kích ứng, ngứa mắt, đỏ mắt, thậm chí là làm tổn thương kết mạc.

• Nhỏ thuốc đúng kỹ thuật: Khi nhỏ thuốc, nhẹ nhàng kéo mí dưới xuống để tạo khoang nhỏ chứa thuốc, nhỏ đúng số giọt cần thiết, rồi nhắm mắt nhẹ nhàng từ 1-2 phút để thuốc thẩm thấu đều. Tránh chớp mắt quá nhanh hoặc dụi mắt mạnh vì có thể làm tăng kích ứng và lan rộng các biểu hiện như dị ứng mắt, ngứa mắt.

• Bảo quản thuốc nhỏ mắt đúng cách: Giữ thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp để bảo toàn chất lượng thuốc. Đặc biệt, không sử dụng thuốc đã hết hạn hoặc có dấu hiệu biến đổi màu sắc, mùi vị khác thường vì có thể chứa vi khuẩn trong thuốc nhỏ mắt gây viêm nhiễm mắt nghiêm trọng.

• Không dùng chung thuốc nhỏ mắt với người khác: Dùng chung thuốc có thể dẫn đến lây nhiễm chéo vi khuẩn hoặc virus, làm tăng nguy cơ kết mạc bị viêm hoặc các bệnh về mắt khác. Mỗi người nên sử dụng riêng thuốc nhỏ mắt của mình và đảm bảo thuốc được đóng kín kỹ sau khi dùng.

• Theo dõi các biểu hiện bất thường sau khi dùng thuốc: Nếu bạn cảm thấy có dấu hiệu dị ứng mắt, đỏ mắt, tăng dịch tiết mắt hay dịch nhầy mắt, hãy ngưng dùng thuốc và liên hệ với bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Tránh tự ý sử dụng thêm thuốc hay tăng liều để hạn chế các tác động phụ thuốc nhỏ mắt nguy hiểm.

>>>Xem thêm:

• Dùng chung thuốc nhỏ mắt có sao không? Cảnh báo rủi ro
• Giải mã nguyên nhân khiến bạn nhỏ thuốc nhỏ mắt bị cay và cách xử lý

Cảm giác ngứa mắt sau khi nhỏ thuốc nhỏ mắt có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ tác dụng phụ thuốc nhỏ mắt đến phản ứng dị ứng mắt hoặc nhiễm khuẩn. Việc nhận biết đúng nguyên nhân và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp sẽ giúp bạn hạn chế tối đa khó chịu, bảo vệ sức khỏe mắt hiệu quả.