Triệu chứng cúm A ở trẻ khác gì với cảm cúm thông thường?

Cúm A ở trẻ thường khởi phát đột ngột với sốt cao, mệt mỏi và các triệu chứng nặng hơn cảm cúm thông thường. Bài viết này CPC1HN sẽ giúp bố mẹ nhận biết triệu chứng cúm A ở trẻ, phân biệt với cảm lạnh, chỉ ra những triệu chứng nguy hiểm cần đưa trẻ đi khám ngay và hướng dẫn cách chăm sóc, xử trí đúng khi con mắc bệnh, giúp phòng ngừa biến chứng và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.

Trẻ bị cúm A có những triệu chứng gì?

Cúm A ở trẻ thường khởi phát rất nhanh và trở nặng chỉ sau vài giờ. Khi virus xâm nhập, trẻ sẽ xuất hiện hàng loạt triệu chứng đặc trưng với mức độ rõ rệt hơn cảm lạnh thông thường. Các dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:

• Sốt cao đột ngột: Trẻ thường sốt cao từ 38,5–40°C, kèm theo ớn lạnh, run người. Đây là triệu chứng đầu tiên và rõ nhất. Sốt cao kéo dài khiến trẻ mệt mỏi, quấy khóc và khó ngủ. Một số trẻ sốt theo cơn nhưng khó hạ.

• Ho khan hoặc ho nhiều theo cơn: Cúm A thường gây ho khan, ho liên tục, đôi khi chuyển thành ho có đờm nếu tổn thương niêm mạc hô hấp nặng hơn. Cơn ho khiến trẻ đau rát ngực, khó chịu và dễ bị nôn.

• Mệt mỏi, uể oải: Virus cúm gây suy giảm năng lượng nhanh, khiến trẻ mệt mỏi, ít vận động, giảm chơi, chỉ muốn nằm nghỉ. Trẻ lớn có thể than đau đầu, chóng mặt hoặc kiệt sức.

• Đau họng, rát họng: Niêm mạc họng viêm khiến trẻ đau họng, rát bỏng khi nuốt, dẫn đến mất ngon miệng hoặc bỏ ăn. Trẻ nhỏ bú kém rõ rệt.

• Chảy nước mũi, nghẹt mũi: Trẻ thường bị chảy nước mũi trong, sau đó chuyển sang dịch đặc hơn. Nghẹt mũi khiến trẻ khó thở, quấy khóc, đặc biệt là vào ban đêm.

• Đau đầu, đau cơ toàn thân: Cúm A gây phản ứng viêm mạnh, dẫn đến đau đầu, đau nhức cơ bắp, đặc biệt ở lưng, chân và tay. Nhiều trẻ không muốn đứng hoặc đi lại vì đau cơ nặng.

• Biếng ăn, mất ngon miệng: Do sốt cao và mệt mỏi, trẻ thường biếng ăn, không muốn uống hoặc bú. Tình trạng mất ngon miệng kéo dài dễ làm trẻ suy kiệt và mất nước nếu không được bù kịp thời.

Triệu chứng cúm A ở trẻ khác gì với cảm cúm thông thường?

Cúm A và cảm cúm đều là bệnh do virus gây ra nhưng mức độ nặng nhẹ và tốc độ tiến triển hoàn toàn khác nhau. Việc phân biệt giúp bố mẹ xử lý đúng để tránh bỏ sót dấu hiệu nguy hiểm.

Điểm khác biệt lớn nhất là cúm A nặng hơn, sốt cao hơn, mệt nhiều hơn và dễ biến chứng hơn. Nếu trẻ sốt cao đột ngột, ho khan nhiều, đau đầu, đau cơ rõ rệt và mệt li bì, bố mẹ nên nghĩ đến cúm A và theo dõi sát tình trạng của trẻ.

Triệu chứng nào là nguy hiểm cần đưa trẻ đi khám ngay? 

Mặc dù cúm A thường có thể chăm sóc tại nhà, nhưng một số dấu hiệu cảnh báo cho thấy trẻ đang chuyển nặng và cần được bác sĩ thăm khám càng sớm càng tốt. Bố mẹ đặc biệt cần chú ý nếu trẻ có các biểu hiện sau:

• Sốt cao kéo dài hoặc khó hạ: Nếu trẻ sốt cao liên tục trên 38,5–39°C, kèm ớn lạnh, run người và không đáp ứng với các biện pháp hạ sốt thông thường. Đây là dấu hiệu nguy hiểm cho thấy cơ thể đang chống chọi mạnh mẽ với virus.

• Ho khan nhiều, thở mệt, khó thở: Trẻ càng ho khan dữ dội, ho theo cơn dài, hoặc xuất hiện thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực, thở khò khè… thì nguy cơ viêm phổi, suy hô hấp càng cao. Đây là tình huống phải đưa trẻ đi khám ngay.

• Mệt mỏi bất thường, li bì, khó đánh thức: Nếu trẻ mệt mỏi quá mức, ngủ li bì, phản ứng chậm, khó tỉnh, bỏ chơi hoàn toàn. Đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức đề kháng đang suy giảm nghiêm trọng.

• Đau họng nhiều kèm bỏ ăn, mất nước: Trẻ đau họng đến mức không thể nuốt, không chịu ăn hoặc uống, kèm mất ngon miệng, biếng ăn kéo dài khiến nguy cơ mất nước, tụt đường huyết tăng cao.

• Chảy nước mũi kéo dài, nghẹt mũi nặng: Nếu chảy nước mũi kèm dịch đặc xanh/vàng, nghẹt mũi nhiều khiến trẻ khó thở bằng mũi, rất có thể đã xuất hiện bội nhiễm.

• Đau đầu và đau cơ dữ dội: Cơn đau đầu, đau cơ toàn thân nặng, trẻ than đau nhiều, không thể đứng hoặc đi lại bình thường là dấu hiệu bệnh diễn tiến nặng.

• Nôn nhiều, tiêu chảy hoặc dấu hiệu mất nước: Khi cúm A ảnh hưởng đến tiêu hóa, trẻ có thể nôn ói, bỏ ăn, khô môi, tiểu ít. Đây cũng là dấu hiệu phải đưa trẻ đến cơ sở y tế.

• Bé dưới 6 tháng tuổi có bất kỳ triệu chứng nào: Trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, chỉ cần sốt cao, ho khan, mệt mỏi, hay chảy nước mũi nhẹ cũng cần được bác sĩ thăm khám để tránh biến chứng.

Bố mẹ cần làm gì khi con có biểu hiện cúm A?

Khi trẻ mắc cúm A, mỗi triệu chứng lại đòi hỏi cách chăm sóc khác nhau. Thay vì xử lý chung chung, bố mẹ nên theo dõi từng biểu hiện để hỗ trợ trẻ đúng cách và giảm nguy cơ biến chứng.

Khi trẻ sốt cao và ớn lạnh

• Cho trẻ nghỉ nơi thoáng, nới lỏng quần áo để giảm nhiệt.

• Lau ấm tại nách – bẹn – trán, không chườm lạnh vì dễ làm trẻ ớn lạnh hơn.

• Dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn chuyên môn.

• Bù nước cho trẻ vì sốt cao làm cơ thể mất nước nhanh.

Khi trẻ ho khan và đau họng

• Cho trẻ uống nhiều nước ấm để làm dịu niêm mạc họng, giảm ho khan.

• Rửa mũi, họng bằng nước muối sinh lý giúp giảm đau họng và đờm dãi.

• Hạn chế cho trẻ nói nhiều, quấy khóc vì dễ kích thích cơn ho.

• Giữ ẩm không khí bằng máy tạo ẩm hoặc đặt khăn ẩm trong phòng.

Khi trẻ chảy nước mũi và nghẹt mũi

• Hút mũi nhẹ nhàng cho trẻ nhỏ, tránh dùng lực mạnh gây tổn thương mũi.

• Rửa mũi ngày 2–3 lần để làm sạch dịch gây tắc.

• Kê cao gối khi ngủ để giảm nghẹt mũi và giúp trẻ dễ thở hơn.

Khi trẻ mệt mỏi, đau đầu, đau cơ

• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều, hạn chế vận động mạnh để giảm mệt mỏi, đau đầu, đau cơ.

• Massage nhẹ tay, chân và lưng để giúp cơ bắp thư giãn.

• Bổ sung đủ nước và điện giải giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Khi trẻ biếng ăn, mất ngon miệng

• Chia nhỏ bữa ăn, ưu tiên thức ăn mềm, ấm như cháo, súp để trẻ dễ nuốt.

• Tuyệt đối không ép trẻ ăn khi trẻ mất ngon miệng, hãy cho bé uống sữa, nước trái cây loãng hoặc sữa chua để bổ sung năng lượng.

• Theo dõi lượng nước nạp vào hằng ngày để tránh mất nước, đặc biệt khi trẻ sốt hoặc ho nhiều.

Theo dõi sát triệu chứng bất thường

• Quan sát nhịp thở, tình trạng tỉnh táo, mức độ sốt cao và các dấu hiệu nặng.

• Nếu trẻ thở nhanh, li bì, nôn nhiều, co giật hoặc sốt không hạ cần đưa đi khám ngay.

Cúm A ở trẻ có thể diễn tiến nhanh và dễ gây biến chứng nếu bố mẹ không nhận diện đúng triệu chứng ngay từ đầu. Việc phân biệt cúm A với cảm cúm thông thường giúp phụ huynh xử lý kịp thời và chăm sóc đúng cách. Khi xuất hiện dấu hiệu nặng như khó thở, li bì, sốt kéo dài hoặc trẻ bỏ ăn hoàn toàn, bố mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay để đảm bảo an toàn. Chủ động theo dõi, chăm sóc đúng và can thiệp sớm là chìa khóa giúp con nhanh phục hồi và tránh biến chứng nguy hiểm.